Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisieVorige revisieVolgende revisie | Vorige revisie | ||
| dewoningvangod [2014/02/03 13:00] – josquak | dewoningvangod [2015/11/02 15:21] (huidige) – josquak | ||
|---|---|---|---|
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| - | ======Op weg naar de eenheid====== | + | ======De woning van God====== |
| - | =====1. | + | =====1. |
| - | Aan het einde van het Bijbelboek [[hetboek_exodus|Exodus]] | + | Iets over de helft van het Bijbelboek [[hetboek_exodus|Exodus]] |
| - | Het [[hethebreeuws|Hebreeuwse]] woord voor die tent is //misjkan//. In het document [[dewoningvangod|De woning van God]] heb ik die //misjkan// met alles erop en eraan beschreven. Bij nader inzicht bleek het niet om een nomadentent | + | Alles waaruit de tent bestaat of wat in de tent staat, wordt daar tot in detail beschreven. Hoe lang, breed en diep alles is, uit welk materiaal |
| - | Die wereld | + | Exodus |
| - | Zonder tegenstellingen kunnen wij niet eens denken. Volgens de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]], het boek waar ook Exodus deel van uit maakt, zijn al die paren echter afsplitsingen van iets wat één is. Die éénheid noemt zij “God” en het splitsingsproces noemt zij “schepping”. Een schepping die pas af is als alles ook weer terugkeert naar de éénheid, naar God. | + | God vindt het blijkbaar erg belangrijk want Hij laat [[dethorah#2. De schrijver van de Thorah|Mozes]], de schrijver |
| - | Als wij mensen naar God terugkeren, verandert onze innerlijke structuur. Er zijn drie fasen van verandering. Deze fasen komen overeen met de drie niveaus | + | En alsof dat nog niet genoeg is, wordt in hoofdstuk 35 de draad opnieuw opgepakt. Daar wordt t/m hoofdstuk 40, het laatste hoofdstuk |
| - | - De [[dewoningvangod# | + | Als alles klaar is, komt God omhuld door een wolk de tent binnen om er in te wonen. |
| - | - Het [[dewoningvangod# | + | |
| - | - Het [[dewoningvangod# | + | |
| - | De //àrōn// is het voorwerp waar de [[detienwoorden|Tien Woorden]] in liggen, de woorden die uitdrukken wie de mens eigenlijk is. Op die plek zijn wij weer één geworden. Op die plek zijn wij weer terug bij God. | + | De wolk blijft daar tot hij zich in hoofdstuk 10:11 van het boek [[hetboek_numeri|Numeri]] plotseling opheft. Als dat gebeurt, breken Mozes en de Israëlieten hun tentenkamp meteen op. De Levieten, de hulpjes van de priesters, halen de onderdelen van de tabernakel uit elkaar en nemen alles mee op hun tocht. |
| - | Maar hoe komen we daar? | + | De wolk trekt met de stoet weer mee, tot hij plotseling ergens weer stilstaat. Dat wordt dan de volgende halteplaats. Zo trekt het volk 40 jaar door de woestijn tot ze eindelijk bij het land komen dat God hen beloofd heeft. |
| - | Over de weg naar de éénheid, de weg naar God, gaat het Bijbelboek dat op Exodus volgt, namelijk | + | Wij, [[watispremodern_modern_postmodern# |
| - | De laatste letter van het woord //qorban// is een [[50_noen|noen]]. De [[hethebreeuws# | + | Wat doen al deze zaken in het hart van het boek dat aan de basis staat van onze westerse cultuur? Betekenen die details überhaupt nog wat? En zo ja, wat moeten wij anno 2013 dan met deze informatie? |
| - | In vertalingen wordt meestal gesproken | + | In dit document probeer ik deze vragen te beantwoorden. Daarvoor ga ik niet uit van de beelden |
| - | //Qorban// is echter iets wat ons allemaal aangaat. Niet voor niets wordt al in het tweede vers van Leviticus over dé mens gesproken. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor dé mens is //Adam//. //Adam// komt van //damah// wat ‘lijken op’. //Adam// zou je kunnen vertalen als ‘ik lijk op’. | ||
| - | Waar lijkt hij op? Op God. In [[http:// | + | =====2. Een God die afdaalt===== |
| - | Dát is //Adam//, dé mens. Deze mens gaat hier zijn “dier” naar de woning van God gaat brengen. Dat “dier” is alles in ons dat te maken heeft met ons “leven hier”, ons leven in deze wereld. Het is ons lichaam en onze psyche. Normaal gesproken denken wij dat wij dát zijn, dat wij ons lichaam en onze psyche zijn. De Joodse Overlevering noemt dat echter ons “dier”. | + | Onze voorouders hebben eeuwenlang gelooft |
| - | In Gods woning gaat er een heleboel | + | - Te verheven is om contact |
| + | - Zo dichtbij kan komen dat dit contact toch tot stand komt. | ||
| - | De Bijbelse stof voor dat alles vind je vooral in hoofdstuk 1 t/m 7, 8 t/m 10, 16, 21 en 22 van het boek [[hetboek_leviticus|Leviticus]]. Al deze hoofdstukken zal ik in het document behandelen. Ik ga daarbij niet uit van de beelden die de vertaling bij ons oproept, maar van het [[hethebreeuws|Hebreeuws]], de taal waarin deze teksten oorspronkelijk geschreven zijn. | + | Dit tegenstrijdige Wezen noemden zij God.((Zie |
| + | Ook de [[weinrebendejoodseoverlevering# | ||
| + | Aan de ene kant noemen ze Hem //Ain Sof//, ‘de Grenzeloze’ waar we ons zelfs geen voorstelling van kunnen maken. Aan de andere kant geloven ze dat datzelfde wezen naar ons kan afdalen. Dat doet Hij via // | ||
| - | =====2. Qorban===== | + | In het boek Exodus daalt God ook af. Daar daalt Hij af op de berg Sinaï. Omdat Hij dat doet, kan Mozes samen met zijn leerling Jozua naar Hem opklimmen.((Zie [[http:// |
| - | Er zijn verschillende manieren om bij God te komen. De Bijbel noemt al die manieren | + | Het Hebreeuwse woord voor opklimmen is // |
| - | - // | + | Mozes en Jozua gaan een wolk in die de berg bedekt. |
| - | - // | + | |
| - | - //Zèvach hà-sjəlamīm// | + | |
| - | - //Asjam// en // | + | |
| - | Bij de //eerste//, de //derde// en de //vierde// manier gaan mensen met hun dier naar de woning | + | Het Hebreeuwse woord voor ‘wolk’ is //‘ənan//. //‘Ənan// is verwant met //‘anah//, wat ‘antwoorden’ betekent. In de wolk geeft God het tweetal dus een antwoord. Geen antwoord waar je met je verstand of je gevoel iets mee kunt. Het antwoord dat God hier geeft, is bedoeld voor je // |
| - | Zoals ik al schreef, staat de mens voor ons diepste wezen en het dier voor ons lichaam en onze psyche. In de Bijbeltekst | + | Daar, in de wolk, toont God Mozes en Jozua een ontwerp van de plek waar God wil wonen. Deze plek is de // |
| - | - Runderen. | + | //Misjkan// is verwant aan // |
| - | - Kleinvee, namelijk schapen en geiten. | + | |
| - | - Vogels, namelijk tortelduiven en jonge duiven. | + | |
| - | Deze dieren staan voor verschillende hoedanigheden van ons lichaam en onze psyche. Deze hoedanigheden zal ik verderop in het document bespreken. | + | Door de // |
| - | -- | + | |
| - | Bij de //tweede// manier gaat onze psyche zélf op weg naar God. Die psyche neemt een product van tarwe mee. Dit product gaat gepaard met olijfolie en wierook. Dit plantaardige materiaal staat voor onze psyche wanneer die in harmonie is met ons diepste wezen. Ook dat zal ik verderop in het document bespreken. | + | |
| - | Al deze planten en dieren zijn de onderdelen | + | De //misjkan// is dus geen heilige tent van primitieve nomaden. De //misjkan// is het wonen van God in ons mensen en tussen ons mensen. Ook nu is die //misjkan// er, of we dat beseffen of niet. |
| - | Zonder de priester is dat alles dat niet mogelijk. De priester zorgt er namelijk voor dat al deze onderdelen op de juiste manier bij God komen. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor priester is //kohen//, wat ‘als hen’ betekent. “Hen” zijn de engelen.((Weinreb, | ||
| - | Behalve de //kohen//, de ‘priester’, | + | =====3. De misjkan===== |
| - | In het boek Leviticus en de rest van de [[dethorah|Thorah]] is de grote priester Aäron en zijn de gewone priesters zijn zonen. | ||
| - | Meer over deze priesters vind je in hoofdstuk [[opwegnaardeeenheid# | + | ====3.1. De schepping==== |
| + | Volgens [[weinrebenwaarheid|Friedrich Weinreb]] is heel de schepping een // | ||
| + | In de Bijbel staat dat alles wat we kunnen zien, horen, voelen en bedenken door God geschapen is. | ||
| - | =====3. ‘Olah met runderen | + | Het Hebreeuwse woord voor scheppen is //bara//. //Bara// bestaat uit de letters [[2_beth|bēth]], |
| + | De 2 en de 200 staan allebei voor de tweeheid.((Zie [[hethebreeuws# | ||
| - | ====3.1. Runderen en kleinvee==== | + | Alles wat wij kennen wordt gekenmerkt door de “tweeheid”. Tegenover elk verschijnsel staat namelijk een tegenpool. God zelf is de éénheid. Daarom gaat Hij ons bevattingsvermogen te boven. Uit die éénheid komen al deze tegengestelde paren voort. Dat gebeurt door splitsing. Zo ontstaat de hele schepping. |
| - | De //eerste// manier om God te naderen | + | Toch is die schepping pas af als ze weer terugkeert naar de éénheid waar ze vandaan komt. Daar staat de //alèf// voor. |
| - | //’Olah// wordt vaak met “brandoffer” vertaald, maar dan denk je waarschijnlijk meteen aan een nomadisch dierenoffer. Hier wil ik het echter hebben over iets wat in jezelf plaatsvindt. | + | Ook die terugkeer wordt uitgedrukt in de //misjkan//. In die //misjkan// brengt de mens namelijk alles weer terug naar God.((Zie Weinreb, F (1976) //Korban//, p. 169, 171)). |
| - | //’Olah// is verwant met // | ||
| - | Volgens het boek Leviticus kan //‘olah// met verschillende dieren plaatsvinden. | ||
| - | Ten //eerste// met runderen. | + | ====3.2. De zoon==== |
| - | Een “rund” is alles in jezelf dat een “afgod” kan worden. Een afgod is dat wat je in plaats van God zélf in het middelpunt van je leven plaatst. | + | In de Bijbel wordt een mens soms een zoon van God genoemd. Het Hebreeuwse woord voor zoon is //ben//. //Ben// is verwant met // |
| - | Het Hebreeuwse woord voor rund, //baqar//, is verwant | + | Zoon heeft dus met bouwen te maken. In dit geval met het bouwen van de //misjkan//. |
| - | Het rund heeft dus te maken met je verstand, met de manier waarop je redeneert en de manier waarop je de dingen bekijkt. Als je alleen maar afgaat op jouw manier | + | Op de berg laat God Mozes een uitbeelding |
| - | //’Olah// kan ten //tweede// ook plaatsvinden met kleinvee, ofwel schapen | + | Het Hebreeuwse woord voor uitbeelding is //thàvnīth//. //Thàvnīth// |
| - | “Kleinvee” is alles in jezelf waar je voor moet zorgen. Kleinvee is afhankelijk van iets anders. Als je er niet voor zorgt, gaat het dwalen en komt van alles tegen dat het als een “afgod” zou kunnen gaan vereren.((Zie Weinreb, F (1976) | + | Juist die verlaten zoon beeldt uit hoe de //misjkan// eruit moet zien. |
| - | ====3.2. Drie voorwaarden==== | + | ====3.3. Makers en gevers==== |
| - | Je //nəsjamah//, je diepste wezen, gaat dat alles echter naar God brengen. Ze gaat je “rund”, je verstand, in aanraking brengen met Dat wat dat verstand te boven gaat en ze gaat je “kleinvee” brengen naar een Herder die in staat is om ervoor te zorgen. | + | Aan de hand van de //thàvnīth// wordt de //misjkan// gemaakt. |
| - | Voor ze op pad gaat, moet ze op drie dingen letten: | + | De tekst noemt twee mensen die dat werk tot stand zullen brengen. De eerste is // |
| - | Ten //eerste// moet dat “rund” of dat “kleinvee” mannelijk zijn. In de Bijbel | + | //Bətsàlel// kun je vertalen als ‘in het beeld van God’. |
| - | Ten //tweede// mag het geen gebrek hebben. Als je een probleem hebt, wil je er vanaf. Je hoopt dan dat God je daar van af zal helpen. Maar dan heb je dus een réden om God op te zoeken. Hier moet je echter op weg gaan zonder dat het je wat op zal leveren. | + | Diep in ons is er iets dat van God komt, dat God weerspiegelt. Dat is de //nəsjamah//, het gedeelte van je ziel dat God weerspiegelt. Voor onze “gewone psyche” is die // |
| - | Ten //derde// moet je //nəsjamah//, je diepste wezen, het helemaal zélf wíllen. Ze kan haar dier niet naar Gods woning brengen, als ze door iets of iemand gepusht wordt.((Zie | + | God heeft //Bətsàlel// vervuld met Zijn //Roeàch//. Daardoor krijgt hij wijsheid, inzicht en kennis om de //misjkan// en zijn onderdelen te maken.((Zie |
| + | Wijsheid, inzicht en kennis zijn vertalingen van de Hebreeuwse woorden // | ||
| + | // | ||
| - | ====3.3. Wat jij doet==== | + | // |
| - | Als aan die voorwaarden voldaan is, kun je op pad gaan naar God. Op dat pad gaat er dan van alles met je “dier”, met je “leven hier”, met je leven in deze wereld, gebeuren. | + | In zijn werk wordt // |
| - | Twee dingen moet je zélf doen: | + | Je zou //Oholiav// ook kunnen vertalen als ‘mijn uitstraling (komt van) vader’. Vader staat hier dan voor God. Zowel // |
| - | Eerst moet je met je hand op het hoofd van je “dier” steunen. Ik bedoel dan niet iets wat je hier zou kunnen filmen, maar iets wat van binnen bij je gebeurt. | + | Het materiaal voor het maken van de //misjkan// komt van het volk zelf. Het gaat hier om een vrijwillige gave. Ieder geeft dat wat zijn hart hem ingeeft.((Zie [[http:// |
| - | Het Hebreeuwse woord voor “hand” is //jad//. //Jad// kan ook ‘kracht’ betekenen. Een hand hebben is dus de kracht hebben om iets tot stand te brengen. Het Hebreeuwse woord voor “hoofd” is //rosj//. //Rosj// kan ook ‘totaal’ betekenen. | + | In het Hebreeuws |
| - | + | ||
| - | In dit geval is je “hand” dat wat je met je diepste wezen doet en het “hoofd van je dier” je hele leven hier. Dat hele leven hier geef je nu over aan God.((Zie Weinreb, F (1976) //Korban//, p. 18,30.)) | + | |
| - | Vervolgens snij je de “kring” door. De “kring” is je bloedbaan. Ook dat moet je niet te letterlijk nemen. Het is geen bloederig ritueel waarin een rituele slager de halsslagader van een dier doorsnijdt. | ||
| - | Volgens de Bijbel is het bloed de drager van je // | ||
| - | Dit alles vind plaats aan de [[dewoningvangod# | + | =====4. De àrōn===== |
| + | ====4.1. De àrōn zelf==== | ||
| + | |||
| + | De beschrijving van de //misjkan// en zijn onderdelen begint met de // | ||
| - | ====3.4. Wat de priester doet==== | + | //Àrōn// wordt meestal vertaald als ‘ark’ of ‘kist’. //Àrōn// is echter veel meer dan dat. //Àrōn// is verwant met //or//, wat ‘licht’ betekent. Licht is het eerste wat God geschapen heeft. |
| - | Vanaf het moment dat je de “kring” doorgesneden hebt, heb je geen greep meer op wat er met je “leven hier”, met je leven in deze wereld, gebeurt. | + | De uitgang //–on// geeft aan dat het om iets kleins gaat. //Aron// zou je dus kunnen vertalen met ‘lichtje’. |
| - | Eerst brengt hij je bloed, je psyche, naar de hoeken van het [[dewoningvangod# | + | Eigenlijk gaat het hier echter om iets groots. //-On// bestaat uit de letter |
| - | Het Hebreeuwse woord voor offeraltaar is //mizbeàch ‘olah//, wat de ‘slachtplek van het opstijgen’ betekent. Het offeraltaar is dus de plek waar je leven hier opstijgt naar God, waar je leven hier met God verbonden wordt. | + | De //àrōn// bestaat uit twee materialen: |
| - | De hoeken van het offeraltaar staan voor het doorbreken | + | - Boom of hout van (de) acacia. |
| + | | ||
| - | Vervolgens wordt de huid van het dier afgestroopt. | + | Het Hebreeuwse woord voor acacia is //sjitah//. //Sjitah// is verwant met //sjoet//, wat ‘met verachting behandeld’ betekent. //Sjitah// is ook verwant met //sjot//, wat ‘bestraft (met een gesel of zweep)’ betekent. Het gaat hier dus om hout, om een boom waarbij iets vreselijks gebeurt. |
| - | Het Hebreeuwse woord voor “huid” is //’or//. //’Or// klinkt bijna hetzelfde als //or//, wat ‘licht’ betekent. //Or//, licht, begint echter met een [[1_alef|alèf]] | + | Zelf moet ik denken aan de boom van de kennis van goed en kwaad, waar de mens God en zichzelf kwijtraakte en aan het kruis waar [[wieisjezus|Jezus]] aan gehangen heeft. |
| - | Volgens de Joodse Overlevering straalden de mensen toen ze nog in het paradijs waren licht uit. Nadat ze van de boom van de kennis van goed en kwaad gegeten hadden, | + | Hier wordt dat hout echter |
| - | Hier, bij het offeraltaar, | ||
| - | Het afgestroopte dier wordt dan in stukken verdeeld. De éénheid die je leven hier tot nu toe had, is namelijk niet de éénheid die je leven voor God heeft. De éénheid van je leven hier is een geconstrueerde éénheid, een éénheid die je zélf gemaakt hebt. Die wordt hier nu ongedaan gemaakt. | ||
| - | Tenslotte worden het inwendige en de poten van het dier met water gewassen. | + | ====4.2. Het deksel van de àrōn ==== |
| - | Het Hebreeuwse woord voor “inwendige” is //qèrèv//. //Qèrèv// is verwant met | + | Op deze //àrōn// ligt het // |
| - | Het Hebreeuwse woord voor “poten” | + | Het deksel |
| - | Dat inwendige en die poten worden nu gewassen | + | In het Hebreeuws staat er // |
| + | De cherubs staan dus voor de fundamentele tweeheid. | ||
| + | De cherubs komen ook in het [[hetboek_genesis# | ||
| - | ====3.5. Wat God doet==== | + | In het deksel van de //àrōn// wordt echter iets onbestaanbaars uitgedrukt. De cherubs vormen daar namelijk één geheel mee. In dat deksel worden zij verzoend, wordt hun breuk ongedaan gemaakt. De cherubs kijken dan ook naar dit deksel, want op die plek zijn zij één. |
| - | Het afgestroopte dier wordt door de priester in stukken | + | De twee cherubs en het deksel vormen |
| - | Water staat voor de langzame tijd, de tijd waarin wij leven, en vuur staat voor de bliksemsnelle tijd, de tijd waarin God leeft.((Meer hierover vind je in [[degrammaticavanhethebreeuws# | + | Elk van de cherubs heeft twee vleugels. Het Hebreeuwse woord voor vleugel is //kanaf//. //Kanaf// kan ook ‘hoek’ betekenen. Een hoek is iets wat de gewone gang van zaken doorbreekt. Je komt dan ineens in een heel andere wereld terecht, net als met vleugels trouwens. |
| - | In de tijd waarin wij leven worden we oppervlakkig gereinigd. In de tijd waarin God leeft worden we veel dieper gereinigd. In het laatste geval kunnen we niet meer blijven leven zoals we dat gewend waren. We leven dan in een andere wereld, in Gods wereld. Dat betekent het verbranden van het dier op het altaar.((Zie Weinreb, F (1976) //Korban//, p. 275.)) | + | De cherubs vormen elkaars spiegelbeeld. In het deksels zijn die spiegelende wezens één geworden. De beide cherubs en het deksel vormen dus een drie-eenheid. |
| - | De geuren die dan van dat dier omhoog stijgen, noemt de tekst een //rejàch nichowàch//, | + | De spiegelende wezens staan voor de man en de vrouw op het hoogste niveau. Een man en een vrouw die samen het beeld van God vormen. |
| - | // | + | {{ chagall_hooglied.jpg?500 = |Dit litho heet “Hooglied” |
| - | In de volgende twee afbeeldingen laat ik het hele proces van //‘olah// voor runderen en kleinvee nog eens de revue passeren. | + | Op deze plek woont God.((Zie voor dit alles Weinreb, F (1972) |
| - | In de eerste afbeelding beschrijf ik de stappen zoals ze in [[http://www.biblija.net/biblija.cgi? | + | Op deze plek hoort Mozes de stem van God. Daar krijgt hij de inspiratie om de //Thorah// op te schrijven. |
| - | {{ olah_1.png? | + | Op deze plek komt Mozes’ broer Aäron, de Grote Priester, éénmaal per jaar verzoening voor het volk brengen. |
| - | In de tweede afbeelding maak ik de vertaalslag naar ons eigen leven: | ||
| - | {{ olah_betekenis_1.png? | ||
| + | ====4.3. Wat er in de àrōn ligt==== | ||
| + | Onder het deksel, in de //àrōn// bevinden zich de twee stenen platen waarin God met zijn eigen vinger aan beide zijden de [[detienwoorden|Tien Woorden]] gegrift heeft. | ||
| - | =====4. ‘Olah met vogels===== | + | De Tien Woorden zijn het belangrijkste deel van de //Thorah//. In deze woorden heeft God alles gezegd wat Hij wilde zeggen. Volgens Weinreb zegt God in deze woorden wie de mens eigenlijk is, wat zijn eigenlijke structuur is.((Weinreb, |
| + | God heeft deze woorden zélf in de platen gegrift. Het Hebreeuwse woord voor griffen is // | ||
| - | ====4.1. Vogels==== | + | De tekst van de Tien Woorden begint met de Hebreeuwse letter [[1_alef|alèf]]. De getalswaarde van de //alèf// is de 1. |
| - | Behalve | + | Het boek Genesis begint met de Hebreeuwse letter [[2_beth|bēth]]. De getalswaarde van de //bēth// is de 2. Alles in dat boek, van het eerste scheppingsverhaal tot het einde, staat in het teken van de tweewording. In de Tien Woorden komen de twee zaken weer bij elkaar |
| - | Vogels zijn dieren met vleugels. Het Hebreeuwse woord voor vleugel is //kanaf//. //Kanaf// betekent ook ‘hoek’. Eerder schreef ik dat de hoek voor het doorbreken van de gewone gang van de dingen staat. Met behulp van zijn vleugels, zijn hoeken, kan een vogel zich losmaken van de plek waar hij zich bevindt | + | De Tien Woorden staan op twee stenen platen. De eerste vijf woorden staan op de eerste plaat en de tweede vijf woorden staan op de tweede plaat. |
| - | Traditioneel worden ook engelen voorgesteld als wezens met vleugels. Je kunt ze namelijk niet vastpinnen in deze wereld. Ze kunnen vrij heen en weer pendelen tussen | + | Volgens de //Zohar//, het belangrijkste boek van de [[weinrebendejoodseoverlevering# |
| - | Een vogel is datgene in jezelf dat diezelfde pendelbeweging wil maken. | + | Het Hebreeuwse woord voor plaat is // |
| - | Voor //‘olah// kun je twee soorten vogels gebruiken: | + | In onze wereld is alles wat dood is eeuwig en moet alles wat leeft sterven. Bij de platen is dit dilemma opgeheven. De platen staan voor het eeuwige leven, het leven dat van God zelf afkomstig is. |
| - | - De tortelduif. | + | Het materiaal waarvan de platen gemaakt zijn is steen. Ook dat is iets bijzonders. Het Hebreeuwse woord voor steen is //èvèn//. //Èvèn// is de combinatie van //av// en //ben//. //Av// betekent ‘vader’ en //ben// betekent ‘zoon’. //Èvèn// is dus de verbinding van de vader en de zoon.((Zie ook [[hetboek_exodus# |
| - | - De jonge duif. | + | |
| - | Het Hebreeuwse woord voor tortelduif is //thōr//. //Thōr// is verwant met //thorah//. De //thorah// is de kern van de Hebreeuwse | + | In de Bijbel |
| - | Een tortelduif is een mens, die een boodschap van God is voor zijn omgeving. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor jonge duif is // | ||
| - | Een duif is een vogel die uitgezonden wordt en weer naar zijn zender terugkeert, een vogel die weet dat hij hier niet thuishoort, dat zijn thuis bij zijn zender is. | + | =====5. Het voorhangsel===== |
| - | Een zoon van een duif is een mens die dat ook weet. Een mens die zich in dit leven niet thuisvoelt omdat hij ziek is, of arm is, of verdrukt wordt. Een mens die zich met als een vogel voelt opgejaagd of bang in zijn kooitje op de dingen wacht die komen gaan. | + | De plek waar de //àrōn// staat, noemt de Bijbel het //qodèsj hà-qadasjīm// |
| - | Zo iemand kan niet eens //‘olah// brengen. Die is al blij als hij het leven door kan komen. Daarom doet de priester het voor hem.((Weinreb, | + | //Qodèsj// komt van // |
| + | Het is de plek waar de mens één is, de plek waar de mens zijn bestemming gevonden heeft bij de Ene. | ||
| + | Deze plek wordt afgeschermd door een voorhangsel. Het Hebreeuwse woord voor dit voorhangsel is // | ||
| - | ====4.2. Wat de priester doet en wat God doet==== | + | // |
| - | Eerst knijpt de priester met zijn nagel het hoofdje van het vogellijfje af. | + | Dat voorhangsel is een kleed, dat uit vier stoffen bestaat: |
| - | Ook hier geldt dat je de beelden niet letterlijk moet nemen. Net als bij //’olah// voor runderen of kleinvee gaat het hier om iets dat zich in jezelf afspeelt. In dit geval om iets dat zich in je afspeelt wanneer je je in dit leven hier niet thuisvoelt. | + | - // |
| + | - // | ||
| + | - //Thōlà’àth sjanī//, dat rood is. | ||
| + | - // | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor nagel is // | + | De eerste drie stoffen zijn van dierlijk materiaal en de vierde stof van plantaardig materiaal. |
| - | Door het hoofdje van het vogellijfje te knijpen, bewerkstelligt de priester een ‘omkeer’ in je problematische leven. Het hoofdje staat voor je hele leven. Dat hele leven brengt de priester in contact met het vuur van God, met Gods tijd dus. Vanaf dan is het Gods zaak. Je hoeft er zelf geen zorg meer voor te dragen. | + | Volgens de //Thorah// kunnen mensen geen kleding dragen waarin |
| - | Vervolgens drukt hij het vogellijfje tegen de wand van het offeraltaar, | + | Stof van dierlijk materiaal staat voor ons gewone vlees en bloed. Dat geldt met name voor // |
| - | Hij brengt het bloed dus niet bij de hoeken van het altaar. Dat hoeft niet, want er waren al hoeken in je leven. Je had je vleugels waarmee je van de ene wereld in de andere kon gaan. Hij drukt het alleen tegen de altaarwand. | + | Daarnaast is er dan // |
| - | Het Hebreeuwse woord voor het uitdrukken van vocht is //matsah//. //Matsah// is verwant met //matsàh//, wat ‘ongezuurd brood’ betekent. | + | Tenslotte heb je //thəchelèth//, de blauwe kleur. //Thəchelèth// is verwant met //thàchlīth//, wat ‘volkomen, beëindigd’ betekent. |
| - | Ongezuurd brood wordt ook brood van de armoede genoemd. Het is het brood van degene die weet dat hij niets heeft en dat alles van de ander moet komen.((Zie [[hetboek_exodus# | + | Stof van plantaardig materiaal staat voor het geestelijke lichaam, het lichaam van een geestelijk wezen. Hier gaat het om een kleed dat gemaakt is van //sjesj//. |
| - | Je bloed, je psyche, komt vrij. | + | Dat is witte stof. In wit zijn alle kleuren één. Een mens met een wit kleed is een mens die één is geworden.((Zie voor dit alles ook Weinreb, F (1976) //Korban//, p. 170, 175, 177, 178.)) |
| - | Als dat gebeurd is, verwijdert de priester de krop met wat er in zit en werpt dat naar de oostkant van het offeraltaar. | + | Op het voorhangsel |
| - | Het Hebreeuwse woord voor krop is //moerah//. //Moerah// is verwant met //màrah//, wat ‘(af)spiegel(ing)’ betekent. | + | Het voorhangsel hangt aan vier zuilen. |
| - | Met de krop wordt ook de inhoud verwijderd. | + | De zuilen zijn van hetzelfde materiaal gemaakt als de //àrōn//, namelijk acaciahout overdekt met goud. |
| - | In het Hebreeuws staat er //notsah//. // | + | Deze zuilen staan op voetstukken. Het Hebreeuwse woord voor voetstuk |
| - | Als de priester de krop met inhoud weggooit, gooit hij dus eigenlijk | + | Hier is het fundament van zilver. Zilver verhoudt zich tot goud als de maan tot de zon. De maan heeft het licht niet van zichzelf, maar van de zon. Dit fundament om je staande te houden is dus ontvankelijk zijn voor het licht dat van buiten komt. |
| - | Tenslotte scheurt | + | Ook in het Nieuwe Testament, het christelijke commentaar op de // |
| - | Het vogellijfje wordt nu op het altaar gelegd. Daar komt het in contact met het vuur van God, ofwel met Gods tijd. | + | De Nieuwtestamentische schrijver |
| - | Ook hier is weer sprake van een //rejàch nichowàch//, | ||
| - | In de volgende twee afbeeldingen laat ik alle stappen van //‘olah// voor vogels nog eens zien. | ||
| - | In de eerste afbeelding beschrijf ik de stappen zoals ze in [[http:// | + | =====6. De rest van de misjkan===== |
| - | {{ olah_2.png? | ||
| - | In de tweede afbeelding maak ik de vertaalslag naar ons eigen leven: | + | ====6.1. Inleiding==== |
| - | {{ olah_betekenis_2.png? | + | De rest van de //misjkan// is ook heilig, maar op een lager niveau als de plek waar de //àrōn// staat. Dit lagere niveau wordt het // |
| + | In het //qodèsj// is de mens nog niet één, zoals in de plek waar de //àrōn// staat, maar hij is wel in harmonie. | ||
| + | Volgens de [[weinrebendejoodseoverlevering|Joodse Overlevering]] bestaat onze menselijke ziel uit drie delen: | ||
| - | =====5. Minchah===== | + | - De // |
| + | - De // | ||
| + | - De //roeàch//. | ||
| + | De // | ||
| - | ====5.1. Tarwemeel, olijfolie | + | Daartegenover staat de // |
| - | De //tweede// manier om God te naderen | + | Dan is er nog de //roeàch//. Dat is dat wat de // |
| - | In vertalingen wordt gesproken van een “spijsoffer”, | + | In het //qodèsj// zijn deze drie met elkaar in harmonie. |
| - | //Minchah// is verwant met // | + | In dat //qodèsj// staan drie voorwerpen. Elk van deze drie voorwerpen staat voor een deel van de ziel: |
| - | //Minchah// wordt niet naar de woning van God gebracht door Adam, door de mens, maar door de //nèfèsj//, de psyche. De psyche is daar alleen toe in staat als ze eerst zelf bij God gebracht is, als het kringetje waarin ze normaal gesproken rondcirkelt doorbroken is. | + | - De tafel met de broden staat voor de //nèfèsj//. |
| + | - De kandelaar staat voor de //nəsjamah//. | ||
| + | - Het altaar voor de wierook | ||
| - | //Minchah// bestaat uit de volgende onderdelen: | + | Elk van die voorwerpen staat aan een andere kant van de ruimte. |
| - | - Tarwemeel. | ||
| - | - Olijfolie. | ||
| - | - Wierook. | ||
| - | Deze onderdelen komen ook voor in het // | ||
| - | - Het tarwemeel is de grondstof voor de broden, die op de [[dewoningvangod# | + | ====6.2. De tafel met de broden==== |
| - | - De olijfolie is de brandstof voor de [[dewoningvangod# | + | |
| - | - De wierook wordt verbrandt op het [[dewoningvangod# | + | |
| - | Elk van deze onderdelen staat voor een onderdeel van je eigen ziel: | + | De tafel met de broden((Zie [[http:// |
| - | - Het tarwemeel staat voor je // | + | In de Hebreeuwse Bijbel hebben alle windrichtingen een betekenis.((Zie [[hethebreeuws# |
| - | - De olijfolie staat voor je // | + | |
| - | - De wierook staat voor je // | + | |
| - | In het //Heilige// zijn deze drie delen van je ziel in harmonie.((Zie [[dewoningvangod# | + | Het noorden is ook de kant van onze //nèfèsj//, onze psyche. Normaal gesproken denkt die psyche echter dat ze klaarwakker is, dat ze van alles weet en voelt. Om dat te kunnen, moet ze de dingen echter ontleden, uit elkaar trekken. Ze kent dus alleen |
| - | Hetzelfde geldt voor //minchah//. | + | Op de tafel liggen broden. Brood staat voor alles wat je hier in deze wereld meemaakt. |
| - | Het tarwemeel voor //minchah// wordt gebakken tot ongezuurd brood. Dat brood kan verschillende vormen hebben. Het is brood dat op verschillende manier in contact gebracht wordt met de olijfolie. | + | In de [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Statenvertaling|Statenvertaling]] worden het “toonbroden” genoemd. In het Hebreeuws heten ze //lèchèm hà-panīm//, |
| - | Steeds | + | Het gaat om twaalf broden. “12” |
| + | Ook onze // | ||
| + | Als kant van de // | ||
| - | ====5.2. Minchah en de priester==== | + | Het gaat hier om ongezuurde broden. Dat wordt ook wel het brood van de armoede genoemd. Een arme beseft dat hij zelf niets heeft, dat alles van de ander moet komen.((Meer over ongezuurde broden kun je vinden in de [[hetboek_exodus# |
| - | Als je het kringetje waarin je psyche gewoonlijk ronddraait open maakt, kan die vrijgemaakte psyche deze onderdelen bij de priester brengen. | + | Hier in het //qodèsj// beseft onze // |
| - | De priester neemt daar een greep uit met zijn hand. | ||
| - | Een hand wordt gekenmerkt door een tegenstelling. Aan de ene kant heb je de duim en aan de andere kant de vier andere vingers. Weinreb noemt dit de 1 – 4 verhouding.((Zie Weinreb, F (1976) //De Bijbel als Schepping//, | ||
| - | Daarna legt hij dat //minchah// op het offeraltaar waar het in contact komt met het vuur van God en daarmee met de wereld van God. | + | ====6.3. De kandelaar==== |
| - | Bij dit alles mag het zout niet ontbreken. Zonder zout kan er bederf plaatsvinden. Zout staat voor het onveranderlijke. Dit onveranderlijke is een kenmerk van Gods wereld. | + | Aan de zuidkant van het //qodèsj// staat de kandelaar.((Zie [[http:// |
| - | De rest van het door ons gebrachte //minchah// eet de priester zelf op. //Minchah// staat voor onze ziel die in harmonie is. Eten van dat //minchah// staat voor het in zich opnemen | + | Het zuiden is de kant waar de zon het hoogst staat. Op dat moment zijn wij wakker. Het zuiden is dus de kant van het weten. Echte kennis is kennis van de éénheid. Deze kennis hoort bij onze //nəsjamah//, het deel van de ziel dat van de Ene, van God komt. |
| - | In [[http://www.biblija.net/biblija.cgi? | + | Het Hebreeuwse woord voor kandelaar is //mənōrah//. //Mənōrah// komt van //ner//, wat ‘licht’ betekent. |
| - | Zoals ik al schreef, volgt //minchah// op //’olah//. Eerst openen we zelf de kring van onze // | + | De kandelaar heeft een schacht in het midden en 2 x 3 armen aan weerszijden. De schacht in het midden geeft de 2 x 3 armen het antwoord. |
| - | {{ olah_minchah.png? | + | Volgens Weinreb staan de zes armen voor de zes gewone weekdagen. De schacht staat voor de zevende dag, de // |
| + | Als kant van de // | ||
| + | De brandstof voor de kandelaar is olijfolie.((Zie [[http:// | ||
| - | =====6. Zèvach hà-sjəlamīm===== | + | Het Hebreeuwse woord voor olie is // |
| + | De Messias is iemand van de wereld van God. | ||
| - | ====6.1. Als je niets meer mist==== | + | De kandelaar ziet eruit als een bloeiende amandelboom. Volgens de Joodse Overlevering is de amandel de achtste vrucht, de vrucht van de wereld van God.((Zie Weinreb, F (1983) // |
| - | De //derde// manier om God te naderen is //zèvach hà-sjəlamīm// | ||
| - | //Zèvach hà-sjəlamīm// | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor “vrede” is eigenlijk //sjalōm//. Hiermee wordt niet alleen “afwezigheid van oorlog” bedoeld, maar een algeheel welzijn, een zich op alle vlakken heel, vol, gelukkig voelen. | + | ====6.4. Het wierookaltaar==== |
| - | In dit geval staat er echter // | + | Aan de oostkant van het //qodèsj// staat het wierookaltaar.(([[http://www.naardensebijbel.nl/? |
| - | In de tijd waarin wij leven moet om alles nog gestreden worden. In de hemel, in het “hiernamaals” is er echter vrede. | + | In het Hebreeuws staat er //mizbeàch qətorèth//, |
| - | De tijd waarin wij leven wordt in de Bijbel de “zevende dag” genoemd en het “hiernamaals” de “achtste dag”. | + | Op deze slachtplek verspreiden deze kruiden een heerlijke geur. Ze zijn “blij om geslacht te worden”. |
| - | De tent waar alle handelingen verricht worden waar ik tot nu toe over schreef, | + | Niet voor niets staat het altaar in het oosten. Het oosten |
| - | De “woning van God” in de achtste dag is de tempel. In de achtste dag is alles klaar. Daar blijft de “woning van God” op één plek staan. | + | Planten verzetten zich niet, zoals dieren, tegen het slachten. Zij willen zich graag geven. Daarom ruiken ze zo goed. |
| - | De bouwer van deze tempel | + | Het Hebreeuwse woord voor reuk is //rejàch//. //Rejàch// is verwant met //roeàch//, het gedeelte |
| - | Als die vrede in je is, als alles klaar is, als je niets meer mist, ben je klaar voor het //zèvach hà-sjəlamīm//, het ‘slachtmaal (van) de vrede’. | + | Hier in het //qodèsj//, in “het heilige”, is de kloof tussen de // |
| + | In de volgende afbeelding zet ik de situatie in het // | ||
| + | {{ heilige.png? | ||
| - | ====6.2. Vrede en vet==== | + | Een echte éénheid zijn wij in het //qodèsj// nog niet. Echt één zijn we pas op de plek van de //àrōn//. Op die plek is zelfs de dood opgeheven. Daar liggen stenen platen die leven.((Zie paragraaf [[dewoningvangod# |
| - | Net als bij //ólah// mogen de dieren om tot God te naderen bij //zèvach hà-sjəlamīm// | + | Hier in het //qodèsj// zijn de planten. Hier liggen de broden, brandt de olie en geurt de wierook. Planten kunnen dood gaan. Wel missen ze de angst die dieren voor de dood hebben. |
| - | In paragraaf [[opwegnaardeeenheid# | ||
| - | Als je met je lichaam en je psyche op pad gaat naar God, gaat daar weer van alles mee gebeuren. | ||
| - | De eerste stappen van //zèvach hà-sjəlamīm// | + | ====6.5. De Naam van God==== |
| - | Daarna beginnen | + | Net als de //àrōn// bestaan ook de tafel van de broden en het wierookaltaar uit acaciahout dat overtrokken is met goud. De kandelaar bestaat zelfs uit puur goud. Alles bestaat dus uit hetzelfde materiaal. |
| - | Bij //’olah// werd de huid van het dier gestroopt en het dier zelf in stukken verdeeld, die vervolgens op het offeraltaar verbrand werden. Bij //zèvach hà-sjəlamīm// | + | Dat geldt ook voor de tent zelf. Net als het voorhangsel bestaan de tentkleden uit de vier in hoofdstuk [[dewoningvangod# |
| - | Vet is dat wat je niet direct nodig hebt. Als je bang bent dat je in de toekomst toch nog iets zou kunnen missen, ga je daar voorraden van aanleggen. Je vrede, je gevoel dat alles heel en vol is, zou dan als sneeuw voor de zon verdwijnen. | + | Ondanks |
| - | Je vet geef je aan God, in het vertrouwen dat Hij in de toekomst voor je zult zorgen. | + | Dat merk je ook aan de manier waarop de tentkleden gemaakt zijn. |
| + | De plek boven en achter de //àrōn// bestaat uit vijf tentkleden en de plek boven de drie andere voorwerpen bestaat ook uit vijf tentkleden. Precies boven het voorhangsel worden deze kleden aan elkaar gebonden door vijftig gouden haken. “50” is het getal van de andere wereld, van de wereld van God. In die wereld haken de tweemaal vijf kleden dus aan elkaar. | ||
| + | “5” is de getalswaarde van de Hebreeuwse letter [[5_he|hē]]. Er is hier dus sprake van twee // | ||
| - | ====6.3. De nieren | + | JHWH zou je kunnen vertalen als “Hij die er was, is en zal zijn”, Hij die tijdens je hele leven bij je is. De J, de //jōd//, betekent “Hij”. De H, de W en de H, ofwel de //hē// - //waw// - //hē//, betekent “aanwezig zijn”. |
| - | Volgens | + | Dat aanwezig zijn, wordt uitgedrukt in de kleden van de //misjkan//. |
| - | Het Hebreeuwse woord voor nieren | + | De Naam van God maakt alles wat gedeeld |
| - | Volgens Weinreb staan de nieren voor het meest verborgene in ons. De Overlevering noemt de nieren “de vogel van de // | + | Deze aan elkaar gehaakte kleden |
| - | Wanneer de nieren goed functioneren, komt de “achtste dag” tot stand. Dan ben je in het paradijs. | + | - Een kleed van geitenleer. Het Hebreeuwse woord voor ‘geit’ is //’ez//. //’Ez// is verwant aan //‘oz//, wat ‘sterkte’ betekent. |
| + | - Een rood kleed van het leer van een ram. Het Hebreeuwse woord voor ‘ram’ is //àjil//. //Àjil// komt van //èjal//, wat ‘kracht’ betekent. | ||
| + | - Een kleed van dassenleer. Het Hebreeuwse woord voor ‘das’ is // | ||
| - | Een ander orgaan waar zich vet om heen kan verzamelen | + | De aanwezigheid van God wordt hier dus verhuld door iets dat met macht en kracht en actie te maken heeft. Met dat wat in het algemeen als goddelijk gezien wordt. Het algemene woord voor god of God is namelijk //el//, wat “een sterk of machtig iemand” |
| - | Het Hebreeuwse woord voor lever is //kaved//, wat ‘zwaarte’ betekent. De lever geeft onze //nèfèsj//, onze psyche, haar zwaarte. De lever zorgt ervoor dat de psyche hier op aarde kan blijven. | + | De kleden worden bijeengehouden door staanders, die elk op twee voetstukken staan en bij elkaar gehouden worden door dwarsbalken. Al dat materiaal |
| - | De lever kan vergiftigd worden door gal. Gal ontstaat als je boos bent of jaloers bent, of naar seks verlangt. Gal ontstaat als je wilt dat de dingen anders gaan lopen.((Weinreb, | ||
| - | Al die dingen brengt de priester nu op het offeraltaar. Alles waar je het niet mee eens bent, alles wat je diep van binnen voelt, alles wat je vrede zou kunnen verstoren, brengt hij in contact met Gods vuur, Gods tijd. | ||
| + | =====7. De voorhof===== | ||
| - | ====6.4. Eten==== | + | ====7.1. Inleiding==== |
| - | Van de rest van het dier mag je op deze heilige plek eten. Niet voor niets wordt er over een ‘slachtmaal (van) de vrede’ gesproken. | + | Rondom |
| - | Het dier is je “leven hier”. Het dier eten is je leven hier in je opnemen, er intensief contact mee maken.((Zie paragraaf [[opwegnaardeeenheid# | + | Het niveau |
| - | Het bloed van het dier mag je niet eten. Dat is je //nèfèsj//, je psyche. Dat is dat waarmee je je leven hier kunt leven. Die // | + | In de voorhof verschijnt de // |
| - | Het Bijbelgedeelte over dit “slachtmaal van de vrede” vind je in [[http:// | ||
| - | Enkele delen van het dier krijgt de priester.((Zie [[http:// | ||
| - | - Het borststuk. | + | ====7.2. Het offerdier==== |
| - | - De rechterschenkel. | + | |
| - | Het Hebreeuwse woord voor borststuk is //chazèh//. //Chazèh// is verwant aan //chazah//, wat ‘zien’ betekent. | + | De mens leidt zijn offerdier, zijn //nèfèsj//, naar de noordzijde van de voorhof. In paragraaf [[dewoningvangod# |
| - | In de borst zit het hart. In de Bijbel is het hart een denkorgaan, een orgaan waarmee je de verbanden kunt zien tussen schijnbaar tegenstrijdige dingen. | + | Dan gebeurt er iets wat Weinreb “het doorsnijden van de kring” noemt. De mens snijdt |
| - | Het Hebreeuwse woord voor schenkel is //sjōq//. //Sjōq// is verwant met //sjoek//, wat ‘weg’ betekent. | + | In [[http://www.naardensebijbel.nl/? |
| - | De schenkel | + | De // |
| - | De priester krijgt dus het borststuk en de rechterschenkel, het “zien van verbanden” en het “gaan | + | Nu neemt een “ander ik” bij ons de leiding. Ik bedoel de // |
| - | =====7. | + | ====7.3. Het offeraltaar==== |
| + | Het bloed wordt opgevangen en naar de zuidkant van de voorhof gebracht. In paragraaf [[dewoningvangod# | ||
| - | ====7.1. Onopzettelijk iets verkeerds doen==== | + | Op die plek staat het offeraltaar.((Zie [[http:// |
| - | De //vierde// manier om God te naderen | + | Van het bloed van het dier wordt iets naar de hoeken van het altaar gebracht. Eerder schreef ik dat een hoek staat voor iets dat de gewone gang van zaken doorbreekt, iets dat je in een heel andere wereld brengt. Het pas uit zijn kring bevrijde bloed, komt nu dus in de wereld van God terecht. |
| - | //Asjam// betekent ‘schuld hebben aan’. | + | Soms gaat er iets van het bloed de //misjkan// in, naar “het heilige”, de plek waar de drie voorwerpen staan, en zelfs naar “het heilige van de heiligen”, |
| - | Het kan zijn dat je zonder het te beseffen een verkeerd woord uitgesproken of van anderen gehoord heb. | + | Om op die laatste plek te komen, moet er ook wierook mee. Wierook |
| - | Woorden zijn heel belangrijk. Zij scheppen een hele wereld. In de [[detienwoorden|Tien Woorden]] | + | Het wierook is plantaardig en het bloed dierlijk. Het plantaardige hoeft zich niet te handhaven. Het dierlijke wel. Daarom |
| - | Ook kun je zonder het te beseffen in aanraking zijn gekomen met iets wat je “onrein” maakt. | + | Het geslachte lichaam van het dier wordt op het altaar verbrandt. |
| - | Een ander Bijbels woord voor iets wat verkeerd is, is “zonde”. Verreweg | + | In de Bijbel staat het vuur voor de bliksemsnelle tijd, voor de tijd waarin alles in één ogenblik gebeurt, de tijd waarin God leeft.((Zie [[degrammaticavanhethebreeuws# |
| - | Zelf kun je daar niets aan doen, maar toch is er nu iets dat er niet hoort te zijn. Iets dat één was, is stuk gemaakt en heeft nu “verzoening” nodig. | + | Dit altaar |
| - | Als je //nèfèsj//, je psyche, daar achter komt, moet hij zijn “dier”, zijn “leven hier”, naar de priester te brengen. Die priester verbindt dat dier dan weer met God. De Bijbel noemt dit //chàtāth//. | + | Het Hebreeuwse woord voor koper is //nəchosjèth//. //Nəchosjèth// is verwant aan // |
| + | De slang is het wezen dat Adam en Eva, de eerste mensen uit de Bijbel, verleidde om van de boom van kennis van goed en kwaad te eten. Hierdoor verloren ze de verbinding met de levensboom en daardoor met God.((Zie [[hetboek_genesis# | ||
| + | De laatste letter van // | ||
| - | ====7.2. Wat je bij de priester brengt==== | + | Ik moet denken aan //nəchàsj nəchosjèth//, |
| - | Het “dier” dat je // | + | De slang wordt hier dus een middel om weer tot leven te komen en om tot God terug te keren. |
| - | Het gaat hier om een vrouwelijk “dier”. Het vrouwelijke staat voor de openbare kant van de dingen. Ook de fout die je // | ||
| - | Als niet in staat bent om veel uit te richten en dus weinig schade hebt aangericht, kun je volstaan met een tortelduif of een jonge duif.((Zie [[opwegnaardeeenheid# | ||
| - | Als je tot nog minder in staat bent, kun je volstaan met tarwemeel. | + | ====7.4. Het wasvat==== |
| - | Dat tarwemeel kwamen we al tegen bij het //minchah//.((Zie [[opwegnaardeeenheid# | + | Aan de westkant staat het //kijor//, een ‘bekken’ dat gevuld is met water. In veel vertalingen wordt dat het “wasvat” genoemd. |
| - | Hier gaat het dus om een // | + | Het westen is de kant van de ondergaande zon, de kant van de droefheid omdat de dag voorbij is.((Zie [[hethebreeuws# |
| - | Tot nu toe schreef ik over de //nèfèsj// van “gewone mensen” of van mensen die in de ogen van anderen niets voorstellen. | + | Het Hebreeuwse woord voor water is //màjim// en het Hebreeuwse woord voor dag is //jōm//. In het Hebreeuws hebben water en tijd dus met elkaar te maken. Het gaat hier niet om Gods bliksemsnelle tijd, maar om de tijd waarin wij mensen |
| - | Er zijn echter ook mensen waar anderen tegen opkijken. Zij worden aanzienlijken genoemd. Het Hebreeuwse woord voor aanzienlijke is //nasī//. //Nasī// is verwant | + | Waarom staat dat vat met water hier? Iets dat ons bij de dood brengt, kan ons toch niet bij God en het eeuwige |
| - | Zulke mensen moeten net als “gewone mensen” een dier uit het kleinvee naar de priester brengen. Nu gaat het echter om een mannelijk dier. Het mannelijke staat voor de verborgen kant van de dingen. Er wordt hier dus niet gekeken naar wat de aanzienlijke in het openbare leven fout heeft gedaan, maar naar zijn verborgen fouten. | + | Bovendien is ook dit vat met water weer van koper, dus ook hier is de slang weer aanwezig. |
| - | Nog meer gewicht hebben de fouten van de gemeenschap van Israël zelf. Om die fouten recht te zetten moet er een rund bij de priester worden gebracht. Een rund staat voor iets dat zelfstandig door het leven kan gaan en daardoor een afgod voor een ander kan worden. | + | Volgens [[http:// |
| - | Als de grote priester, de priester die boven alle andere priesters | + | In het Hebreeuws staat daar //màroeth hà-tsovoth àsjèr tsavəoe//. In vertalingen wordt daar van alles van gemaakt, maar er staat letterlijk ‘spiegels (van) het ten strijde trekken dat tot ten strijde trekken leidt’. |
| - | Zowel bij de gemeenschap van Israël als bij de grote priester gaat het weer om een mannelijk dier. | + | Wat zijn dat voor spiegels? |
| + | [[http:// | ||
| + | De vrouwen “trokken” dus “ten strijde” tegen hun mannen door met hen te wedijveren en die wedijver bracht allerlei nieuwe “strijders” voor. | ||
| - | ====7.3. Het bloed en het vet==== | + | Seksualiteit wordt vaak aan de slang gekoppeld. Door seksualiteit ontstaat er namelijk een nieuwe generatie, die de oude generatie vervangt. Seksualiteit leidt dus tot de dood. |
| - | Net als bij de andere vormen van //qorban//, van het naderen | + | Hier wordt het echter iets dat tot leven leidt. |
| - | Zoals ik al schreef, staat bloed voor de // | + | Rasji haalt een tekst uit [[hetlied|Hooglied]] aan, het lied dat beschrijft hoe de man en de vrouw naar elkaar verlangen en uiteindelijk tot éénheid komen. Wanneer er éénheid is, is er ook onsterfelijkheid. |
| - | Bij fouten van de gemeenschap van Israël of de hogepriester is dat echter niet genoeg. In dat geval moet het bloed ook in het [[dewoningvangod# | + | De éénwording gebeurt pas in de plek van de //àrōn//. Het verlangen begint echter bij het wasvat. |
| - | Het komt zelfs in aanraking met het [[dewoningvangod# | + | De priesters wassen hun handen en voeten |
| - | De //nèfèsj// komt hier dus dichter bij God dan normaal gesproken | + | Met een hand doe je iets en met een voet ga je ergens naar toe. Door zich te wassen worden de priesters dus in staat gesteld om te doen wat ze moeten doen en de weg te gaan die ze moeten gaan. Zij moeten hun werk verrichten bij het altaar en de //misjkan// in gaan. Als ze zich niet reinigen, loopt het fout af en zullen ze sterven.((Zie [[http:// |
| - | Net als bij het //zèvach hà-sjəlamīm//, | + | Zonder wasvat is er geen leven. |
| - | Bij het //zèvach hà-sjəlamīm// | ||
| + | ====7.5. De omheining==== | ||
| - | ====7.4. Buiten | + | In de volgende afbeelding zet ik de situatie in de voorhof nog eens op een rij: |
| - | De rest van het geslachte dier, van het tot God gebrachte leven hier, wordt gegeten door de priesters. Zoals ik al schreef, betekent “eten“ intensief contact maken met. De priester komt dus intensief in contact met ons leven hier. Daarom ervaart hij wie wij hier zijn en wat voor fouten we hier gemaakt hebben. | + | {{ voorhof.png? |
| - | Als de gemeenschap van Israël of de grote priester | + | Dit alles vindt plaats binnen |
| - | Het Hebreeuwse woord voor legerplaats is //màchànèh//. //Màchànèh// is afgeleid | + | Deze omheining bestaat uit tentdoek van één stof, namelijk |
| - | Buiten die legerplaats is dat niet het geval. | + | Alleen de ingang bestaat uit een kleed waarin ook het dierlijke materiaal weer gebruikt wordt. Daar komt de mens namelijk met zijn dier naar binnen. |
| - | Als de gemeenschap | + | Het geraamte |
| - | Wanneer | + | Ook hier moet de slang dus weer het tegengestelde doen wat hij wil, ons naar God brengen. |
| - | Ik moet denken aan [[wieisjezus|Jezus]], | ||
| - | Volgens de christenen heeft Jezus als “hogepriester” met zijn eigen bloed, zijn eigen psyche, verzoening voor alle fouten van de mensen bewerkstelligt.((Zie [[http:// | ||
| - | Volgens een christelijke traditie lag op die plek de schedel van Adam, de eerste mens, begraven | + | ====7.6. De voorhof, het heilige |
| + | De voorhof, het heilige en het heilige van de heiligen zijn drie stadia op de weg naar God. De volgende afbeelding is een schematische tekening van deze drie stadia: | ||
| + | {{ woning.png? | ||
| - | ====7.5. Drie vormen van qorban met dieren==== | ||
| - | De Bijbelteksten over //asjam// en // | ||
| - | Samen met // | + | =====8. Aäron |
| - | In de volgende afbeelding zet ik de hoofdverschillen tussen deze vormen nog eens op een rij: | ||
| - | {{ 3_vormen_van_qorban.png? | + | ====8.1. Wat priesters zijn==== |
| + | Wanneer de mens met zijn dier de omheining binnenkomt, krijgt hij te maken met de priesters. Zij zorgen ervoor dat het dier geslacht wordt en dat zijn lichaam en zijn bloed op de juiste manier bij het altaar komen. | ||
| + | Het Hebreeuwse woord voor priester is //kohen//, wat ‘als hen’ betekent. “Hen” | ||
| - | =====8. De bemiddelaars===== | + | Engelen brengen boodschappen tussen onze wereld en Gods wereld. Zij zorgen ervoor dat die werelden met elkaar in contact komen. |
| + | Ook priesters zijn bemiddelaars. Zij brengen ons dier naar God en zij brengen God bij ons dier. Dat dier staat voor ons lichaam en ons bloed. Dat bloed is onze // | ||
| - | ====8.1. De voorbereiding op hun taak==== | + | Priesters zijn zonen van Aäron, de broer van Mozes. Aäron wordt de //kohen gadol//, de ‘grote priester’ genoemd. |
| - | In hoofdstuk [[opwegnaardeeenheid# | + | Aäron brengt ons bloed, |
| - | Volgens Leviticus 8 t/m 10 worden ze daar op de volgende manier op voorbereid: | + | In het Hebreeuws spreek je Aäron uit als // |
| - | Ten //eerste// worden ze gewassen.((Water | + | //Àrōn// staat voor het licht dat verbonden is met de wereld van God. Het woord // |
| - | Ten //tweede// worden ze aangekleed.((Meer over deze kleding vind je in hoofdstuk [[dewoningvangod# | ||
| - | Ten //derde// worden ze gezalfd. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor zalfolie is // | + | ====8.2. Priesterkleding==== |
| - | Ten //vierde// brengen ze hun eigen //qorban//. | + | Om hun taken uit te oefenen, moeten Aäron en zijn zonen speciale kleding dragen. |
| - | Eerst brengen ze //chàtāth// voor de fouten die ze tot dan toe gemaakt hebben. Vervolgens brengen ze //’olah// waarmee ze hun hele leven hier aan God geven. | + | Het Hebreeuwse woord voor kleding is //bègèd//. //Bègèd// betekent ‘bedekken’. Volgens Weinreb staat kleding voor hoe wij hier verschijnen. Deze verschijning verbergt onze wezenlijke mens, onze // |
| - | Daarna brengen ze een speciaal soort //qorban// dat // | + | In [[http://www.naardensebijbel.nl/? |
| - | Dan “vult” Mozes hun “handpalmen”. Het Hebreeuwse woord voor handpalm is //kàf//. De [[20_kaf|kaf]] is ook een Hebreeuwse letter. Het [[hethebreeuws# | + | Deze kleding, zegt de tekst, zal hen //kavōd// en // |
| - | Al die gaven legt Mozes tenslotte op het offeraltaar, waarmee hij ze definitief aan God geeft. | + | De kleding van de priesters is dus iets bijzonders, iets dat past bij de bijzondere plek waar ze zijn. |
| - | Iets van dat bloed sprenkelt Mozes, samen met wat zalfolie over de kleding van de priesters en daarna laat hij hen de gaven eten. | ||
| - | Zeven dagen brengen de priesters wakend door op de heilige plek en op de achtste dag brengen ze opnieuw // | ||
| - | Daarna brengen de priesters ook de beide andere vormen van //qorban//, namelijk //minchah// en //zèvach hà-sjəlamīm// | + | ====8.3. De kleding van Aäron==== |
| - | Het vuur van God verbindt al die vormen van “het leven hier” met “het leven van God zelf”. De priesters krijgen ook hun deel en eten ervan. | + | In Exodus wordt de kleding |
| - | Nu is het paradijs aangebroken, | + | Iets dergelijks geldt voor de voorwerpen in de woning. Ook daar wordt eerst de //àrōn// beschreven en vervolgens de andere voorwerpen. |
| + | De persoon die het dichtst bij God komt is Aäron. Hij is te vinden in het “heilige” en één keer per jaar zelfs in het “heilige van de heiligen”, | ||
| + | - De //efod//, een kledingstuk waar twee schouderstukken aan vastzitten. | ||
| + | - De // | ||
| + | - De // | ||
| + | - De //tsīts//, een gouden plaat die zich op het voorhoofd bevindt. | ||
| + | - De // | ||
| + | - De // | ||
| + | - De //àvnet//, een gordel. | ||
| + | - De // | ||
| - | ====8.2. Het leven dat ze leiden==== | + | De eerste vier kledingstukken worden alleen gedragen door een grote priester. Rasji noemt dat de “gouden kleding” omdat in elk van hen goud aanwezig is. |
| - | In Leviticus 21 en 22 wordt iets verteld over het leven dat priesters | + | De laatste vier kledingstukken worden ook door gewone |
| - | Ten //eerste// mogen ze niet in aanraking komen met een gestorvene, behalve als het een verwant is. | + | Het enige verschil is de vorm van het hoofddeksel. Het hoofddeksel van de grote priester is rond zoals een tulband en het hoofddeksel van de gewone priester heeft twee punten zoals een mijter. Die mijter heet ook anders. Die heet geen //mitsnèfèth// |
| - | De dood is een teken van scheiding. Zij kwam in de wereld omdat de eerste mensen van de boom van de kennis van goed en kwaad, de kennis van de tweeheid, aten. Omdat ze dat deden, mochten ze niet langer eten van de levensboom en moesten ze het paradijs verlaten. | + | Het achtste kledingstuk wordt ook door niet-priesters gedragen. |
| - | Priesters leven echter in een wereld waarin dat paradijs opnieuw aangebroken is. De dood hoort in die wereld niet thuis. De grote priester, | + | Bij de grote priester fungeert de “gouden kleding” als bovenkleding en de “witte kleding” als onderkleding. De grote priester |
| - | Ten //tweede// hebben | + | De gouden bovenkleding zal ik in de volgende twee paragrafen bespreken. De witte onderkleding in de paragraaf daarna, de paragraaf van de priesters. |
| - | Volgens Weinreb staat de man voor de verborgen kant en de vrouw voor de openbare kant van ons leven. | ||
| - | De openbare kant van de priester mag niet //chalal// zijn. //Chalal// betekent ‘ontwijd zijn’. Alles wat je hier ziet, hoort en voelt, heeft een geheim. Als je daar geen rekening mee houdt, ontwijd je het, neem je de glans ervan weg. | ||
| - | De openbare kant van de grote priester moet // | + | ====8.4. De efod en de chosjèn==== |
| - | In het Nieuwe Testament wordt Maria, | + | In Exodus worden |
| - | Zowel de verborgen als de openbare kant van de grote priester | + | Beiden zijn gemaakt |
| - | Ten //derde// mogen priesters | + | Volgens de Joodse Overlevering hadden onze voorouders in het paradijs nog geen huid. Hun lichaam werd omgeven door licht.((Zie [[verdwijnenonzeinstituties# |
| + | Hier, bij de //efod// en de // | ||
| + | Beide kledingstukken bevatten stenen. De //efod// heeft twee stenen en de // | ||
| - | ====8.3. De bemiddelaars | + | In paragraaf [[dewoningvangod# |
| - | Elk onderdeel | + | In de twee stenen |
| - | Priesters en grote priesters zijn nog dieper in ons verborgen dan onze //nəsjamah//, ons diepste wezen. Ze vormen datgene in onszelf, dat ons in contact brengt met God en Zijn wereld. Zelf hebben wij daar geen enkele greep op. | + | {{ https://d2mpxrrcad19ou.cloudfront.net/item_images/460402/ |
| + | De // | ||
| + | De leiding van de // | ||
| - | =====9. De dag dat alles één wordt===== | + | Met behulp van de letters van de namen op zijn borst geeft Aäron ons antwoorden op onze vragen. |
| + | Het Hebreeuwse woord voor borst is // | ||
| - | ====9.1. In het heilige van de heiligen==== | + | De borst is dus de plek waar de mens alles kent. |
| - | Het centrale gedeelte in het boek Leviticus is hoofdstuk [[http:// | + | Tot zover de //chosjèn//. |
| - | Het // | + | De stenen met de namen bevinden zich echter ook op de schouderstukken |
| - | Boven die //àrōn// verschijnt God zelf in een wolk. Het Hebreeuwse woord voor ‘wolk’ is //‘ənan//. //‘Ənan// is verwant | + | Daar heb je kennis voor nodig. En voor die kennis heb je de //chosjèn// nodig. Om te weten wat je moet doen, moet de //efod// dus verbonden zijn met de //chosjèn//. Dat staat dan ook een paar keer nadrukkelijk |
| - | Om daar te komen, moet de grote priester het bloed, de bevrijde psyche, meenemen van een stier en een bok. De stier is //qorban// voor hemzelf en de bok is //qorban// voor de gemeenschap van Israël. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor stier is //pàr//. //Pàr// is verwant met //parah//, wat ‘vruchtbaar’ betekent. De stier staat dus voor de kracht om nakomelingen voort te brengen, om je leven in onze wereld in stand te houden. | ||
| - | Het Hebreeuwse woord voor bok is // | + | ====8.5. De blauwe mantel en de gouden plaat==== |
| - | Volgens | + | Na de // |
| - | Zowel het rund als de bok dienen als //chàtāth//, als //qorban// voor de fouten. In hoofdstuk [[opwegnaardeeenheid# | + | De //mə’īl// is de blauwe mantel van Aäron. Blauw is de kleur van de mens die klaar is, die zijn doel in deze wereld heeft bereikt. |
| - | De grote priester zal hen slachten en het bloed, | + | Aan de onderkant |
| - | Dit deksel staat voor de éénheid, voor dat wat God is. Hier in deze wereld is die éénheid iets onbestaanbaars. Hier in deze wereld staat tegenover ieder “iets” een “tegen-iets”. | + | De granaatappeltjes zijn van stof gemaakt. Het gaat hier om stof die uit drie kleuren bestaat, namelijk blauw, paars en rood. Alle drie zijn het kleuren van dierlijk materiaal. Samen staan ze voor het aardse lichaam van de mens.((Zie hoofdstuk [[dewoningvangod# |
| - | Onze psyche leeft in die wereld. Toch komt ze nu met Gods wereld in verbinding. | + | Een granaatappel is een vrucht |
| - | Dat gebeurt met behulp | + | De belletjes zijn van goud. Goud staat voor het licht. |
| - | Met een wolk, een //‘Ənan//, van wierook zal hij het deksel aan zijn zicht onttrekken en daarna het bloed erover sprenkelen. | + | Als de klepeltjes en de klokjes tegen elkaar slaan, maken ze geluid. Het is het moment van de éénwording. Volgens Weinreb staan de belletjes aan de onderkant van de mantel voor hemelse vruchtbaarheid.((Weinreb, F (1976) |
| + | De // | ||
| + | De //tsīts// is een plaat van goud op het voorhoofd van Aäron. Op die plaat staat ‘heilig naar JHWH’. JHWH is de Naam van God, de Naam die de tweeheid één maakt. Naar die éénheid is Aäron dus op weg. | ||
| - | ====9.2. Naar het land van de splijting==== | + | //Tsīts// kan vertaald worden met ‘bloesem, bloem’. De bloem staat weer voor de vruchtbaarheid. |
| - | De bok waarvan | + | Steeds worden er dus hinten over de éénwording gegeven. Deze éénwording vindt echter pas werkelijk plaats in het “heilige van de heiligen” de plek waar de //àrōn// staat. |
| - | Er is echter | + | Eénmaal per jaar gaat Aäron naar die plek toe. Hij moet dan echter |
| - | //‘Àzazel// | + | Daarom draagt hij daar alleen maar witte kleren, kleren die ook de gewone priesters dragen.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/? |
| - | Als je dood gaat, gaat al je levenskracht verloren. De “bok voor // | ||
| - | Op het hoofd van deze bok legt de grote priester zijn beide handen. | ||
| - | Met je handen heb je de mogelijkheid om zowel het goede als het kwade te doen. Vaak pakt dat verkeerd uit. Meestal zonder dat je er erg in hebt. Die onopzettelijke zonde noemt de Bijbel //chatah//. In hoofdstuk [[opwegnaardeeenheid# | + | ====8.6. De kleding van Aärons zonen==== |
| - | Als je //chatah// doet, ga je er echter nog steeds vanuit dat God, de Ene, er is die je leven leidt. | + | Aärons zonen zijn de “gewone priesters”. Zij zijn te vinden in de voorhof en hebben vier kledingstukken: |
| - | Als je dat niet meer ziet, wordt het leven een warboel voor je. Je blijft er van uitgaan dat er in theorie een God is, maar hier in dit leven moet je zelf je hoofd boven water zien te houden en daarvoor keuzes maken in je eigen voordeel. De Bijbel noemt dat //’awon//, wat de oude [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Statenvertaling|Statenvertaling]] vertaalt met “ongerechtigheid”. | + | - De // |
| + | - De //migba’ōth//, een witte mijter. | ||
| + | - De //àvnet//, een gordel. | ||
| + | - De //michnasàjim//, | ||
| - | Wanneer God ook als theoretisch gegeven vervalt, is je leven helemaal je eigen zaak geworden. Dat is //pèsjà’//, wat de Statenvertaling vertaalt met “overtreding”.((Zie Weinreb, F (1990) // | + | Behalve de //àvnet//, de gordel, bestaat elk van deze kledingstukken uit enkel witte stof. |
| - | Al deze zonden, of ze nu //chatah//, //’awon// of // | + | Een mens met een wit kleed is een mens die één is geworden.((Zie hoofdstuk [[dewoningvangod# |
| - | Beladen met deze zonden wordt de bok naar het land // | + | Hun vader Aäron heeft in zijn kleding echter nog de andere kleuren, namelijk rood, paars en blauw. Deze kleuren staan voor het aardse lichaam. Bij Aäron is het aardse lichaam ook opgenomen |
| - | De bok voor // | + | Kleding met blauw, paars, rood en wit is dus heiliger dan witte kleding. |
| - | De [[hetboek_genesis# | + | Hetzelfde zie je bij de stof van de woning zelf. De voorhof is alleen maar van witte stof en de //misjkan// zelf van blauwe, paarse, rode en witte stof. |
| + | Alleen de //àvnet//, de gordel van de priesters, bestaat uit blauwe, paarse, rode en witte stof. Volgens Weinreb is de gordel dat wat hemel en aarde, Gods wereld en onze wereld, met elkaar verbindt. Het witte staat hier dan voor Gods wereld en het blauwe, paarse en rode voor onze wereld.((Weinreb, | ||
| + | Omhuld door deze kleding kunnen de priesters in de voorhof dienst doen. Dat behoedt hen ervoor te sterven in deze heilige ruimte.(([[http:// | ||
| - | ====9.3 Nieuwe kleren==== | + | Hetzelfde geldt voor hun vader Aäron, maar dan op een hoger niveau. |
| - | Degene die de bok voor // | ||
| - | De grote priester doet de “witte kleren” uit die hij tijdens zijn handelingen gedragen heeft. De “witte kleren” zijn de gewone priesterkleren. Ze staan voor het geestelijke bestaan dat priesters leiden. Dat geestelijke bestaan legt de grote priester nu af. Eigenlijk gaat hij dus dood. | ||
| - | Toch eindigt daarmee het verhaal niet. De grote priester wast hij zich en trekt nieuwe “witte kleren” aan. Deze nieuwe witte kleren staan voor zijn nieuwe geestelijke bestaan. | + | ====8.7. Onze eigen kleding==== |
| - | Dat is echter nog niet alles. Over de witte kleren, trekt hij “gouden kleren” aan. Dat zijn kleren waar iets van goud in zit, kleren alleen een grote priester mag dragen. Ze staan voor zijn nieuwe lichamelijke leven.((Zie [[dewoningvangod# | + | Volgens |
| - | {{ http:// | + | Ook de priesters |
| - | Het gaat hier niet zomaar om een wisseling van kledingstukken, | + | “Gewone mensen” hebben alleen de // |
| - | Paulus, één van de schrijvers van het christelijke Nieuwe Testament, spreekt dan over het “afleggen van de oude mens en het aandoen van de nieuwe mens”.((Zie [[http://www.biblija.net/biblija.cgi? | + | // |
| + | Toen de eerste mensen van boom van de kennis van goed en kwaad aten, vielen zij in generaties uiteen. De eerste mensen plantten zich voort. Een volgende generatie groeide op. Zijzelf stierven. De volgende generatie groeide op, enzovoort, enzovoort. Voortplanting brengt dus de dood. | ||
| + | God gaf ons de // | ||
| - | ====9.4. | + | De dood heeft dus niet het laatste woord. Door onze kleding en door de kleding |
| - | De dag waarop dit alles gebeurt, heet [[http:// | ||
| - | Het woord // | ||
| - | Op //Jōm Kippoer// worden alle tegenstellingen verzoend. | + | =====9. De zalfolie===== |
| - | Volgens | + | De aankleding van de woning van God en van de mensen die daarin dienst doen is niet voldoende. Alles moet ook nog gezalfd worden. Dat zalven gebeurt |
| - | Bij de eerste afdaling had hij de platen kapot geslagen toen hij zijn volk rond het “gouden kalf” zag dansen alsof dat hun god was.((Zie [[hetboek_exodus# | + | Toen ik de Hebreeuwse namen van de zalfolie-ingrediënten in mijn woordenboek opzocht viel mij op dat ze vaak met “vrijheid” of “bevrijding” te maken hadden. Zalven is dus vrijmaken. Echt vrij ben je pas als je verbonden bent met de wereld van God. |
| - | Bij de tweede afdaling heeft hij nieuwe platen bij zich. Bij zijn volksgenoten | + | Volgens Weinreb verbindt |
| - | + | ||
| - | De platen zijn beschreven | + | |
| Regel 708: | Regel 710: | ||
| Het hoofddocument van de // | Het hoofddocument van de // | ||
| - | * [[dehebreeuwsebijbel|De Hebreeuwse Bijbel]] | + | [[dehebreeuwsebijbel|De Hebreeuwse Bijbel]] |
| Het hoofddocument van de //Thorah// is: | Het hoofddocument van de //Thorah// is: | ||
| - | * [[dethorah|De Thorah]] | + | [[dethorah|De Thorah]] |
| - | + | ||
| - | Het document waar “op weg naar de eenheid” bij hoort is: | + | |
| - | * [[hetboek_leviticus|Het boek Leviticus]] | ||
| - | Het document | + | Het document |
| - | * [[hoedewegnaardeeenheidbegint|Hoe de weg naar de eenheid begint]] | + | [[hetboek_exodus|Het boek Exodus]] |