Site-hulpmiddelen

Gebruikershulpmiddelen


Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
overdereligies [2015/06/02 10:49] josquakoverdereligies [2015/08/12 14:56] (huidige) josquak
Regel 68: Regel 68:
 Elk van die religies heeft zijn eigen heilige boeken: Elk van die religies heeft zijn eigen heilige boeken:
  
-De Oosterse religies hebben diverse geschriften die op de één of andere manier met elkaar verwant zijn. Drie van de belangrijkste zijn de Hindoeïstische [[http://srimadbhagavatam.org/gita/inhoud.html|Bhagavad Gita]], de Boeddhistische [[http://www.zeninsalland.nl/Openheid%20en%20compassie%20-%20hartsutra%20E-book%20opmaak.pdf|Hartsoetra]] en de Taoïstische [[http://www.tekensvanleven.nl|Tao Te Ching]].+De Oosterse religies hebben diverse geschriften die op de één of andere manier met elkaar verwant zijn. Drie van de belangrijkste zijn de hindoeïstische [[http://srimadbhagavatam.org/gita/inhoud.html|Bhagavad Gita]], de boeddhistische [[http://www.zeninsalland.nl/Openheid%20en%20compassie%20-%20hartsutra%20E-book%20opmaak.pdf|Hartsoetra]] en de Taoïstische [[http://www.tekensvanleven.nl|Tao Te Ching]].
  
 De Islam heeft de [[http://quran.com|Koran]]. De Islam heeft de [[http://quran.com|Koran]].
Regel 78: Regel 78:
 De boeken zijn ook nog eens geschreven in een taal waarvan men gelooft dat ze iets bijzonders heeft, dat ze waarheden precies kan doorgeven. Voor de Oosterse godsdienst is dat [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sanskriet|Sanskriet]] of een andere taal. Voor de Islam is dat [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Arabisch|Arabisch]]. En voor de Bijbelse religies is dat het [[hethebreeuws|Hebreeuws]]. De boeken zijn ook nog eens geschreven in een taal waarvan men gelooft dat ze iets bijzonders heeft, dat ze waarheden precies kan doorgeven. Voor de Oosterse godsdienst is dat [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sanskriet|Sanskriet]] of een andere taal. Voor de Islam is dat [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Arabisch|Arabisch]]. En voor de Bijbelse religies is dat het [[hethebreeuws|Hebreeuws]].
  
-Al deze boeken zijn de neerslag van een Wezen uit een andere wereld. Een Wezen dat de meeste religieuze mensen “God” noemen. Die God presenteert zich in die boeken echter op verschillende wijzen:+Al deze boeken zijn de neerslag van een Wezen uit een andere wereld. Een Wezen dat wij “God” noemen. Die God presenteert zich in die boeken echter op verschillende wijzen:
  
 In de Oosterse geschriften is God eerder een “Het” dan een “Hij”. Sommige geschriften noemen “Het” [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Brahman_%28filosofisch_concept%29|Brahman]], anderen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nirwana|Nirwana]] en weer anderen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Tao_%28filosofie%29|Tao]]. In al deze gevallen is het Iets Onbekends dat achter de verschijnselen van onze wereld verscholen ligt.  In de Oosterse geschriften is God eerder een “Het” dan een “Hij”. Sommige geschriften noemen “Het” [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Brahman_%28filosofisch_concept%29|Brahman]], anderen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nirwana|Nirwana]] en weer anderen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Tao_%28filosofie%29|Tao]]. In al deze gevallen is het Iets Onbekends dat achter de verschijnselen van onze wereld verscholen ligt. 
Regel 86: Regel 86:
 “Het” is hier niet iets dat minder is dan “Hij”. “Het” drukt juist uit dat het hier gaat om Iets dat te groot is om het te benoemen, Iets dat je niet kunt bevatten, dat geen grenzen heeft. “Het” is hier niet iets dat minder is dan “Hij”. “Het” drukt juist uit dat het hier gaat om Iets dat te groot is om het te benoemen, Iets dat je niet kunt bevatten, dat geen grenzen heeft.
  
-In de Koran is God wél een “Hij”, maar geen Hij die je van persoon tot persoon kunt ontmoeten. Hij is namelijk reusachtig groot. Een bekende uitspraak uit het Islamitische gebed is [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allahoe_akbar_%28islam%29|Allahoe akbar]], ‘God is groter’. Groter dan alles wat wij ons voor kunnen stellen.+In de Koran is God wél een “Hij”, maar geen Hij die je van persoon tot persoon kunt ontmoeten. Hij is namelijk reusachtig groot. Een bekende uitspraak uit het islamitische gebed is [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allahoe_akbar_%28islam%29|Allahoe akbar]], ‘God is groter’. Groter dan alles wat wij ons voor kunnen stellen.
  
 Ook hier gaat het om een Wezen dat onzichtbaar, onhoorbaar, onervaarbaar en onkenbaar is. Ook hier gaat het om een Wezen dat onzichtbaar, onhoorbaar, onervaarbaar en onkenbaar is.
Regel 114: Regel 114:
 Uit paragraaf [[overdereligies#2.1. Religies en hun heilige woorden|2.1]] blijkt dat de heilige woorden waar de religieuze mensen zich op beroepen, behoorlijk van elkaar verschillen. In elk van deze woorden staat het Wezen dat wij “God” noemen centraal, maar Die wordt daar zo verschillend in beschreven dat je je afvraagt of het hier om Dezelfde gaat. Uit paragraaf [[overdereligies#2.1. Religies en hun heilige woorden|2.1]] blijkt dat de heilige woorden waar de religieuze mensen zich op beroepen, behoorlijk van elkaar verschillen. In elk van deze woorden staat het Wezen dat wij “God” noemen centraal, maar Die wordt daar zo verschillend in beschreven dat je je afvraagt of het hier om Dezelfde gaat.
  
-Welk heilig woord komt er van de ware God? Of moet je heilige woorden zien als puzzelstukjes die alleen met elkaar het juiste beeld van God laten zien?+Welk heilig woord komt er van de ware God en welke niet 
 + 
 +Of moet je heilige woorden zien als puzzelstukjes die alleen met elkaar het juiste beeld van God laten zien?
  
 Tot mijn zestiende heb ik daar nooit over nagedacht.  Tot mijn zestiende heb ik daar nooit over nagedacht. 
Regel 134: Regel 136:
 Wat waren dat voor boeken? Wat waren dat voor boeken?
  
-Ik schafte een Koran, een Bhagavad Gita en een verzameling Boeddhistische [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Soetra|soetra’s]] aan en probeerde te bewijzen dat ze niet aan de Bijbel konden tippen. Ik merkte echter al gauw dat ook in deze boeken veel wijze, goede en mooie dingen stonden.+Ik schafte een Koran, een Bhagavad Gita en een verzameling boeddhistische [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Soetra|soetra’s]] aan en probeerde te bewijzen dat ze niet aan de Bijbel konden tippen. Ik merkte echter al gauw dat er ook in deze boeken veel wijze, goede en mooie dingen stonden.
  
 Ik ging nog veel meer boeken van en over de andere religies lezen. Boeken als //Spiritueel materialisme doorsnijden// van [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B6gyam_Trungpa|Chögyam Trungpa]] en //Muhammad Iqbal// van [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Annemarie_Schimmel|Annemarie Schimmel]] troffen mij door hun diepgang. Ik ging nog veel meer boeken van en over de andere religies lezen. Boeken als //Spiritueel materialisme doorsnijden// van [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B6gyam_Trungpa|Chögyam Trungpa]] en //Muhammad Iqbal// van [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Annemarie_Schimmel|Annemarie Schimmel]] troffen mij door hun diepgang.
Regel 148: Regel 150:
 Eind 2010 ben ik daar echter weer van teruggekomen.  Eind 2010 ben ik daar echter weer van teruggekomen. 
  
-Ik merkte dat ik niet alles tegelijk kon zijn. Mijn geloof was zo theoretisch geworden, dat er niets concreets meer uit voortkwam. Ik moest terug naar mijn wortels, naar de Bijbel en het Bijbelse geloof. In dat Boek had ik in 1977 heilige woorden gelezen die mij zo raakten dat ik ze niet meer naast me neer kon leggen+Ik merkte dat ik niet alles tegelijk kon zijn. Mijn geloof was zo theoretisch geworden, dat er niets concreets meer uit voortkwam. 
  
-De Bijbel werd opnieuw de basis van mijn levenVoor dat boek heb ik op mijn website dan ook een centrale plek ingeruimd+Ook had ik het Jodendom buiten beschouwing gelaten, het geloof van het joodse volk, het volk van God 
 + 
 +Het heilige boek van dat volk is de [[hoedebijbelisingedeeld#2. Uit welke boeken bestaat de Hebreeuwse Bijbel?|Hebreeuwse Bijbel]]. Christenen lezen dat in een vertaling en noemen het het “Oude Testament”. 
 + 
 +Het boek dat wij, christenen, daar aan vastgeplakt hebben, is het [[hoedebijbelisingedeeld#3. Uit welke boeken bestaat het Nieuwe Testament?|Nieuwe Testament]]. Uit dat Nieuwe Testament kwamen de woorden die mij in 1977 zo raakten dat ik ze niet meer vergeten kon. Ook dat Nieuwe Testament was echter door joden geschreven. Dat was hun Griekse commentaar op de Hebreeuwse Bijbel. 
 + 
 +Mijn Bijbel, mijn christelijke heilige boek, was dus eigenlijk een joods boek. Naar dat joodse boek moest ik terug.
  
  
Regel 159: Regel 167:
 ====3.1. Het joodse volk en de andere volkeren==== ====3.1. Het joodse volk en de andere volkeren====
  
-De Bijbel is het heilige Boek van de joden en de christenen.  +In het oudste gedeelte van de Bijbelhet gedeelte dat christenen het “Oude Testament” noemen, wordt veel gesproken over het joodse volk.
- +
-In het oudste gedeelte van de Bijbel wordt veel gezegd over het joodse volk. Dat gedeelte is de [[hoedebijbelisingedeeld#2. Uit welke boeken bestaat de Hebreeuwse Bijbel?|Hebreeuwse Bijbel]]. Christenen lezen het in een vertaling en noemen het het “Oude Testament”.+
  
-Het jongste gedeelte van de Bijbel wordt alleen door christenen erkent. Zij noemen dat het [[hoedebijbelisingedeeld#3. Uit welke boeken bestaat het Nieuwe Testament?|Nieuwe Testament]]. Daarin wordt behalve over het joodse volk ook over christenen gesproken, maar ook dat waren in die tijd nog voornamelijk joden. +Het jongste gedeelte van de Bijbel, het Nieuwe Testament, wordt alleen door christenen erkent. Daarin wordt behalve over het joodse volk ook over christenen gesproken, maar ook dat waren in die tijd nog voornamelijk joden. 
  
 Over moslims, hindoes, boeddhisten, taoïsten en aanhangers van lokale religies die wij vandaag de dag kennen, wordt in de Bijbel gezwegen.  Over moslims, hindoes, boeddhisten, taoïsten en aanhangers van lokale religies die wij vandaag de dag kennen, wordt in de Bijbel gezwegen. 
Regel 173: Regel 179:
 De kern van die boeken is de [[hoedebijbelisingedeeld#2.2. De Thorah|Thorah]], die christenen kennen als de “wet”.((Meer over deze term vind je in [[dethorah#4. Wet en evangelie|Wet en evangelie]].)) Alles wat waar, goed en mooi is, heeft in deze //Thorah// zijn oorsprong. De kern van die boeken is de [[hoedebijbelisingedeeld#2.2. De Thorah|Thorah]], die christenen kennen als de “wet”.((Meer over deze term vind je in [[dethorah#4. Wet en evangelie|Wet en evangelie]].)) Alles wat waar, goed en mooi is, heeft in deze //Thorah// zijn oorsprong.
  
-De niet-joden hebben deze geschreven //Thorah// niet. Toch kunnen ook zij een waar, goed en mooi leven leiden. Dat kunnen zij omdat de //Thorah// ‘//in hun harten geschreven// is.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=14-15&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 2:14,15]].)) +De niet-joden hebben deze geschreven //Thorah// niet. Toch kunnen ook zij een waar, goed en mooi leven leiden. Dat kunnen zij omdat de //Thorah// ‘//in hun harten geschreven//’ is.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=14-15&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 2:14,15]].)) 
  
 De //Thorah// is dus niet alleen iets dat de joden aangaat. De //Thorah// is iets van alle mensen, iets dat alle mensen diep van binnen kennen. De //Thorah// is dus niet alleen iets dat de joden aangaat. De //Thorah// is iets van alle mensen, iets dat alle mensen diep van binnen kennen.
Regel 179: Regel 185:
 Hetzelfde geldt voor het geloof in God waarnaar deze //Thorah// verwijst. Volgens Paulus kan iedere niet-jood God aan het werk zien. Alle verschijnselen die zij kennen zijn namelijk door Hem geschapen. Dat alleen al is een reden om Hem te vereren.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=19-20&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 1:19,20]].)) Hetzelfde geldt voor het geloof in God waarnaar deze //Thorah// verwijst. Volgens Paulus kan iedere niet-jood God aan het werk zien. Alle verschijnselen die zij kennen zijn namelijk door Hem geschapen. Dat alleen al is een reden om Hem te vereren.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=19-20&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 1:19,20]].))
  
-Niet-joden kunnen er echter ook voor kiezen om de Schepper de rug toe te keren en hun religieuze verlangens te richten op de dingen die Hij geschapen heeft. Dan ontstaat dat wat de Bijbel “afgodendienst” noemt. Afgoden die als goden wel móéten teleurstellen omdat ze net als alles wat gemaakt is een keer het loodje leggen.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=21-25&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 1:21-25]].))+Niet-joden kunnen er echter ook voor kiezen om de Schepper de rug toe te keren en hun religieuze verlangens te richten op dingen die Hij geschapen heeft. Dan ontstaat dat wat de Bijbel “afgodendienst” noemt. Afgoden die als goden wel móéten teleurstellen omdat ze net als alles wat gemaakt is een keer het loodje leggen.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=20-25&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 1:20-25]].))
  
 Maar ook de joden kunnen het verkeerde pad opgaan. Zij kunnen dingen doen die tegen hun geschreven //Thorah// ingaan en daardoor hun eigen jood-zijn op het spel zetten.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=17-27&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 2:17-27]].)) Maar ook de joden kunnen het verkeerde pad opgaan. Zij kunnen dingen doen die tegen hun geschreven //Thorah// ingaan en daardoor hun eigen jood-zijn op het spel zetten.(([[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=45&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=17-27&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Romeinen 2:17-27]].))
Regel 199: Regel 205:
 De vader van deze broers heet Noach.  De vader van deze broers heet Noach. 
  
-Noach was eerst één van de vele mensen op aarde. God had hem echter gezegd dat al zijn tijdgenoten in een grote watervloed om zouden komen. Zij hadden er echter zo’n puinhoop van gemaakt dat het God speet dat Hij de wereld überhaupt gemaakt had. Alleen in Noach had Hij nog plezier en met hem wilde Hij opnieuw beginnen. God droeg Noach op om een boot te bouwen. In die boot zou Noach met zijn gezin veilig zijn voor het water. Ook van de dieren zou daarin een mannetje en een vrouwtje per soort kunnen overleven.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=6&cs-versnummer-3=5-22&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 6:5-22]].))+Noach was eerst één van de vele mensen op aarde. God had hem echter gezegd dat al zijn tijdgenoten in een grote watervloed om zouden komen. Zij hadden er zo’n puinhoop van gemaakt dat het God speet dat Hij de wereld überhaupt gemaakt had. Alleen in Noach had Hij nog plezier en met hem wilde Hij opnieuw beginnen. God droeg Noach op om een boot te bouwen. In die boot zou Noach met zijn gezin veilig zijn voor het water. Ook van de dieren zou daarin een mannetje en een vrouwtje per soort kunnen overleven.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=6&cs-versnummer-3=5-22&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 6:5-22]].))
  
 Dit Bijbelverhaal heet het “zondvloedverhaal”. Zoals alles in de Hebreeuwse Bijbel heeft dit verhaal een diepere betekenis. Die betekenis kom je op het spoor als je het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] gaat bekijken. Dit Bijbelverhaal heet het “zondvloedverhaal”. Zoals alles in de Hebreeuwse Bijbel heeft dit verhaal een diepere betekenis. Die betekenis kom je op het spoor als je het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] gaat bekijken.
Regel 225: Regel 231:
 Voor Sem en Jafeth zijn de dingen die je kunt zien niet genoeg. Zij zoeken achter die dingen naar een onzichtbare werkelijkheid. In die zoektocht is hun vader onontbeerlijk. Voor Sem en Jafeth zijn de dingen die je kunt zien niet genoeg. Zij zoeken achter die dingen naar een onzichtbare werkelijkheid. In die zoektocht is hun vader onontbeerlijk.
  
-Sem en Jafeth staan dus voor de traditionele religies.+Sem en Jafeth staan dus voor de religie die gebaseerd is op tradities. 
 + 
 +De manier waarop ze religieus zijn, is echter verschillend
  
 Laten we beginnen met Sem: Laten we beginnen met Sem:
Regel 245: Regel 253:
 In het Hebreeuws schrijf je Jafeth als //jèfèth//. //Jèfèth// betekent ‘uitbreiding’. Jafeth is degene die zich uitbreid over de hele wereld.((Zie Weinreb, F (1978-1978) //De brieven van Paulus// (in de Nederlandse vertaling van Hans Hartsuijker).)) In het Hebreeuws schrijf je Jafeth als //jèfèth//. //Jèfèth// betekent ‘uitbreiding’. Jafeth is degene die zich uitbreid over de hele wereld.((Zie Weinreb, F (1978-1978) //De brieven van Paulus// (in de Nederlandse vertaling van Hans Hartsuijker).))
  
-Jafeth staat voor de traditionele niet-joodse religies. +Dat zijn de andere traditionele religies. 
 + 
 +Jafeth staat dus voor de traditionele niet-joodse religies. 
  
-“Traditionele” schrijf ik, want ook voor hem zijn religieuze tradities belangrijk. Het gaat hier dus om religies die net als de joodse van vader op zoon overgeleverd zijn. Religie die je niet zelf bedacht hebt, maar religies die teruggaan op vaders die je op het spoor kunnen zetten van een Schepper die achter zijn schepping verborgen is. +“Traditionele” schrijf ik, want zoals ik schreef zijn ook voor Jafeth religieuze tradities belangrijk. Het gaat hier dus om religies die net als de joodse van vader op zoon overgeleverd zijn. Religies die je niet zelf bedacht hebt, maar religies die teruggaan op vaders die je op het spoor kunnen zetten van een Schepper die achter zijn schepping verborgen is. 
  
 Dat gebeurt echter op een andere manier dan bij de joodse religie. Dat gebeurt echter op een andere manier dan bij de joodse religie.
Regel 255: Regel 265:
 ====3.3. Op weg naar de woning van God==== ====3.3. Op weg naar de woning van God====
  
-In [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=10&cs-versnummer-3=5-5&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 10:5]] worden de volkeren die uit Jafeth voortkomen “kustlanden” genoemd. In het Hebreeuws staat daar //ij//. //Ij// zou je ook kunnen vertalen als ‘eiland’. Het gaat hier dus om volkeren die van elkaar gescheiden zijn+In [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=10&cs-versnummer-3=5-5&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 10:5]] worden de volkeren die uit Jafeth voortkomen “kustlanden” genoemd. In het Hebreeuws staat daar //ij//. //Ij// zou je ook kunnen vertalen als ‘eiland’. Het gaat hier dus om volkeren die eilandjes in zichzelf vormen, eilandjes met een eigen taal en een eigen traditie.
  
-Elk van die volkeren heeft een eigen taal en een eigen traditieIn al die talen en tradities zijn Goddelijke waarheden bewaard. Om die reden zijn ze volgens Weinreb eerbiedwaardig.+Dat komt door de spraakverwarringDaardoor zijn de volkeren in allerlei opzichten ver van elkaar verwijderd.
  
-Die Goddelijke waarheden zijn echter geen van allen compleet. Het blijven eilanden die in allerlei opzichten ver van elkaar verwijderd zijn. Die verwijdering is de pijn van Jafeth. Niet voor niets is //ij// verwant met //ej//. //Ej// betekent ‘waar?’ Waar is die en waar is die? Waar zijn alle anderen? Zij zijn anders dan ik. Ze leven hun eigen leven. Ik wil hen erbij hebben.+Die verwijdering is de pijn van Jafeth. Niet voor niets is //ij// verwant met //ej//. //Ej// betekent ‘waar?’ Waar is die en waar is die? Waar zijn alle anderen? Zij zijn anders dan ik. Ze leven hun eigen leven. Ik wil hen erbij hebben. 
 + 
 +Er is ook nog een andere verwijdering. God Zelf lijkt zich verwijderd te hebben. Dat komt omdat ze de taal niet meer kennen waarin God Zichzelf bekend kan maken. 
 + 
 +Als Paulus in Athene komt, ziet hij allerlei afgodsbeelden. Beelden die hij als jood niet kan associëren met de ware God. Hij ziet echter één plek waar alleen maar iets geschreven staat. Daar staat ‘//Voor een onkenbare God//’. Met die onkenbare God kan hij wel iets. Die God, zegt hij, die jullie zonder het te kennen vereren, verkondig ik.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=44&cs-bijbelhoofdstuk-2=17&cs-versnummer-3=23-23&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Handelingen 17:23]].))  
 + 
 +Voor Paulus is de onkenbare God geen afgod, maar dezelfde als de God die hij uit de Hebreeuwse Bijbel kent. 
 + 
 +Mijns inziens is die onkenbare God de God van de traditionele niet-joodse religies. 
 + 
 +In paragraaf [[overdereligies#2.1. Religies en hun heilige woorden|2.1]] schreef ik dat de meeste traditionele niet-joodse religies God als een “Het” zien. Dat  “Het” was Iets dat te groot is om het te benoemen, Iets dat je niet kunt bevatten, dat geen grenzen heeft. 
 + 
 +Ik denk hier bijvoorbeeld aan het Boeddhisme. Boeddhisten geloven niet in een persoonlijke God. De persoonlijke goden die zij kennen, zijn een soort supermensen. Die moeten net als alles wat bestaat ooit sterven. Er is echter nog iets anders, iets écht Goddelijks, wat zij “Nirwana” noemen. 
 + 
 +Als Boeddha bij zijn sterven dat “Nirwana” betreedt, zegt de heer van die persoonlijke goden bewonderend: 
 + 
 +‘//Vergankelijk zijn de dingen die ons bezielen,\\ 
 +Onderworpen aan ontstaan en aan vergaan.\\ 
 +Na ontstaan te zijn, vergaan ze weer.\\ 
 +Het verlangen ernaar tot rust te brengen is geluk.//’((Zie Breet, Jan de; Janssen, Rob (vert) (2001) //Digha-Nikaya. De verzameling van lange leerredes//, p. 375.)) 
 + 
 +Dat geluk is het //nirwana//
 + 
 +Op een keer kwam een monnik de zesde patriarch van het Chinese zenboeddhisme om uitleg van dit vers vragen. Hij snapte niet wat het //nirwana// was. Iets levends kon het niet zijn, want alles wat leeft is sterfelijk. Was het dan iets dat levenloos was?  
 + 
 +Nee, zei de patriarch en hij probeert met paradoxale woorden uit te leggen wat het dan wél is. Aan het einde van zijn betoog zegt hij dat dit alles ‘//wezenlijk onzegbaar//’ is. Hij hoopt dat de monnik zijn woorden ‘//niet te letterlijk neemt//’, want dan zal hij misschien ‘//een klein kruimeltje van het nirwana//’ leren kennen.((Pannikar, Raimon (2001) //Het zwijgen van de Boeddha. Inleiding tot het religieus atheïsme//, p. 116-118.)) 
 + 
 +Er is ook een traditionele niet-joodse religie die God als een “Hij” ziet. Die religie is de Islam.  
 + 
 +De Koran, het heilige boek van de Islam, staat vol met Bijbelse gegevens. Die zijn daar alleen in een andere context gezet, een Arabisch context. Daarom is God daar, denk ik, net als in de Bijbel een “Hij”. 
 + 
 +Met “Hij” bedoelen moslims echter geen Hij die je van persoon tot persoon kunt ontmoeten. Daar is Hij namelijk te groot voor. Soera 112 van de Koran beschrijft het zo: 
 + 
 +‘//Zeg: Hij, Allah, is Eén.\\ 
 +Allah is Hij van Wie alles afhankelijk is.\\ 
 +Hij verwekt niet, noch is Hij verwekt;\\ 
 +En niemand is gelijk aan Hem.//’((Zie Maulana Muhammad Ali (vert) (2004) //De Heilige Koran met Nederlandse Vertaling en Commentaar//, p. 1350.)) 
 + 
 +Volgens deze soera is niets wat wij hier kennen, te vergelijken met God. Die blijft voor ons volstrekt onkenbaar. 
 + 
 +In de Islam, in het Boeddhisme en in de andere traditionele niet-joodse religies is God dus een Grote Onbekende. Al hun heilige woorden zijn dus woorden van de onkenbare God.  
 + 
 +Die onkenbare God is wezenlijk anders dan de afgoden. Hij is dezelfde als degene die Zich via de Bijbel bekend heeft gemaakt.  
 + 
 +{{  religiesenhungoden.png?580  }} 
 + 
 +Terug naar de Bijbelse verhalen over Jafeth:
  
 In [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=9&cs-versnummer-3=27-27&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 9:27]] spreekt Noach de wens uit dat Jafeth in de “tenten van Sem” zal gaan wonen. In [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=9&cs-versnummer-3=27-27&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Genesis 9:27]] spreekt Noach de wens uit dat Jafeth in de “tenten van Sem” zal gaan wonen.
Regel 265: Regel 321:
 Het Hebreeuwse woord voor ‘tent’ is //ohèl//. Dat woord wordt ook gebruikt voor de [[dewoningvangod|tent waarin God woont]].  Het Hebreeuwse woord voor ‘tent’ is //ohèl//. Dat woord wordt ook gebruikt voor de [[dewoningvangod|tent waarin God woont]]. 
  
-Het gaat hier niet om een letterlijke tent, een tent die primitieve nomaden voor hun god inrichten omdat ze hem niet anders voor kunnen stellen als een grote nomade. God wil ons hier duidelijk maken dat Hij af wil dalen naar onze wereld, zodat wij iets van Hem kunnen kennen en ervaren.+Het gaat hier niet om een letterlijke tent, een tent die primitieve nomaden voor hun primitieve god inrichten omdat ze hem niet anders voor kunnen stellen als een onzichtbare nomade. God wil ons hier duidelijk maken dat Hij af wil dalen naar onze wereld, zodat wij Hem zouden kennen.
  
-De plek waarin God zich door ons laat kennen en ervaren, wordt in de [[hoedebijbelisingedeeld#2.3. De Profeten|Profeten]]((De Profeten zijn boeken waarin de //Thorah// verder uitgewerkt wordt.)) het “huis van God” of de “tempel” genoemd. Volgens [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=12&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=2-3&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Jesaja 2:2,3]] zullen de volkeren aan het einde van de tijden naar die plek trekken om de //Thorah// te leren kennen.+De plek waarin God zich door ons laat kennen, wordt in de [[hoedebijbelisingedeeld#2.3. De Profeten|Profeten]]((De Profeten zijn boeken waarin de //Thorah// verder uitgewerkt wordt.)) het “huis van God” of de “tempel” genoemd. Volgens [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=12&cs-bijbelhoofdstuk-2=2&cs-versnummer-3=2-3&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Jesaja 2:2,3]] zullen de volkeren aan het einde van de tijden” naar die plek trekken om over de //Thorah// te leren.
  
-Volgens Weinreb zijn dat de volkeren van Jafeth die ernaar verlangen om in de “tent van Sem” te wonen. +Volgens Weinreb zijn dat de volkeren van Jafeth die ernaar verlangen om in de “tent van Sem” te wonen, om de onkenbare God te leren kennenHij schetst die trektocht als een ontwikkeling die plaatsvindt binnen de niet-joodse religies:
  
-Hij schetst die trektocht als een ontwikkeling die plaatsvindt binnen de niet-joodse religies:+‘//Stel, dat ik er één had en jij één enzovoort, een soort competitie van Scheppers en Goden, nee, dat is het helemaal niet. Er is er Eén, die men meer en meer opmerkt hoe dichterbij men komt. De een noemde Hem, omdat hij een naam uit durfde spreken, zus en een ander noemde Hem zo. Ach, dat geeft niet, het is dezelfde weg die gegaan wordt, het is één//.’((Zie Weinreb, F (1968-1969) //Jodendom en Christendom op weg naar God//, p. 29 (in de Nederlandse vertaling van Hans Hartsuijker).))
  
-‘//Steldat ik er één had en jij één enzovoort, een soort competitie van Scheppers en Goden, nee, dat is het helemaal nietEr is er Eéndie men meer en meer opmerkt hoe dichterbij men komt. De een noemde Hem, omdat hij een naam uit durfde spreken, zus en een ander noemde Hem zo. Ach, dat geeft niethet is dezelfde weg die gegaan wordt, het is één//’.((Zie Weinreb, F (1968-1969) //Jodendom en Christendom op weg naar God//, p. 29 (in de Nederlandse vertaling van Hans Hartsuijker).))+In het begin van de ontwikkeling lijkt iedere religie nog zijn eigen Schepperzijn eigen God te hebben, een Schepper, een God die de Scheppers en Goden van de anderen beconcurreertHoe dichter ze echter de plek naderen waar God Zichzelf doet kennenhoe meer blijkt dat dat hun beelden waren voor de éne Schepperde éne God.
  
-In het begin van de ontwikkeling lijkt iedere religie nog zijn eigen Schepper, zijn eigen God te hebben, een Schepper, een God die de Scheppers en Goden van de anderen beconcurreert. Hoe dichter ze echter de plek naderen waar God zichzelf doet kennen en ervaren, hoe meer blijkt dat dat allemaal beelden waren voor de éne Schepper, de éne God. +Wanneer de volkeren de tempel betredenis Noachs wens in vervulling gekomen, dan zijn Sem en Jafeth, het joodse volk en de niet-joodse volkeren, het volk met de //Thorah// en de volkeren met hun eigen heilige woorden bij elkaar.
- +
-Wanneer de volkeren de tempel betreden is Noachs wens in vervulling gekomen, dan zijn Sem en Jafeth, het joodse volk en de niet-joodse volkeren, het volk met de //Thorah// en de volkeren met hun eigen heilige woorden bij elkaar.+
  
 {{  thorah_religies.png?650  }} {{  thorah_religies.png?650  }}
  
-Het verlangen om de God van de //Thorah// te leren kennenzit al in de religies van de niet-joodse volkeren zelfIn hun eigen heilige woorden zijn al aansporingen te vinden om naar die God op weg te gaan.+Hoe die terugkeer precies plaatsvindt weet ik niet. Paulus spreekt hier over niet-joden die God //zoeken//‘//tasten//’ en ‘//vinden//’,((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=44&cs-bijbelhoofdstuk-2=17&cs-versnummer-3=26-28&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Handelingen 17:26-28]].)) maar meer zegt hij er niet van.
  
-Een deel van die niet-joodse volkeren heeft daar zelfs geen eigen heilige woorden voor nodigZij hebben het [[hoedebijbelisingedeeld#3. Uit welke boeken bestaat het Nieuwe Testament?|Nieuwe Testament]], een verzameling boeken die vrijwel allemaal door joden geschreven zijn+Over een deel van de niet-joodse mensen is de Bijbel duidelijker, namelijk over hen die christelijk zijn geworden. Christenen hebben geen eigen heilige woorden. Hun heilige boek, het [[hoedebijbelisingedeeld#3. Uit welke boeken bestaat het Nieuwe Testament?|Nieuwe Testament]], is vrijwel geheel door joden geschreven. 
  
 Dat Nieuwe Testament wijst terug naar [[wieisjezus|Jezus]], een jood die een rechtstreekse band heeft met de //Thorah//. Johannes((Johannes is één van de schrijvers van het Nieuwe Testament.)) noemt hem zelfs het “vlees en bloed geworden Woord”, de belichaming van de //Thorah//.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=43&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=14-14&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Johannes 1:14]].)) Dat Nieuwe Testament wijst terug naar [[wieisjezus|Jezus]], een jood die een rechtstreekse band heeft met de //Thorah//. Johannes((Johannes is één van de schrijvers van het Nieuwe Testament.)) noemt hem zelfs het “vlees en bloed geworden Woord”, de belichaming van de //Thorah//.((Zie [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=43&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=14-14&cs-bijbelvers_v2-4=&search=Zoeken|Johannes 1:14]].))
  
-De volgelingen van deze Jezus zijn de christenen. Hun Nieuwe Testament is geschreven in het Grieks. Het Hebreeuwse woord voor ‘Grieks’ is //jawan//. Deze Jawan((In veel vertalingen wordt Jawan “Javan” genoemd.)) is ook één van de zonen van Jafeth. Christenen kun je dus, net als de andere niet-joodse religieuzen als “zonen van Jafeth” beschouwen.+Het Nieuwe Testament is geschreven in het Grieks. Het Hebreeuwse woord voor ‘Grieks’ is //jawan//. Deze Jawan((In veel vertalingen wordt Jawan “Javan” genoemd.)) is ook één van de zonen van Jafeth. Christenen kun je dus, net als de andere niet-joodse religieuzen als “zonen van Jafeth” beschouwen.
  
 Het woord //jawan// heeft dezelfde stam als //jōnah//. //Jōnah// betekent ‘duif’. Een duif kun je naar verre streken zenden, maar hij keert altijd weer terug naar de plek waar hij thuis hoort.  Het woord //jawan// heeft dezelfde stam als //jōnah//. //Jōnah// betekent ‘duif’. Een duif kun je naar verre streken zenden, maar hij keert altijd weer terug naar de plek waar hij thuis hoort. 
  
-Ook het Griekse Nieuwe Testament bewerkstelligt een terugkeer. In dit geval een terugkeer naar de Hebreeuwse Bijbel. Het Nieuwe Testament kun je namelijk zien als een Grieks commentaar op de Hebreeuwse Bijbel.  +Ook het Griekse Nieuwe Testament bewerkstelligt een terugkeer. In dit geval een terugkeer naar de Hebreeuwse Bijbel. Dat Griekse Boek verbindt het Christendom dus rechtstreeks met het Jodendom.
- +
-Dat boek verbindt het Christendom met het Jodendom.+
  
  
Regel 317: Regel 369:
 Als “beoefenaar” van deze religie kun je best een jood, christen, moslim, boeddhist, enzovoort zijn. Je kunt zelfs denken dat je een betere jood, christen, moslim, boeddhist, enzovoort, bent dan je medegelovigen. Toch heb je de kern van je religie gemist. Die kern is dat religie iets is wat Gód tot stand brengt. Als “beoefenaar” van deze religie kun je best een jood, christen, moslim, boeddhist, enzovoort zijn. Je kunt zelfs denken dat je een betere jood, christen, moslim, boeddhist, enzovoort, bent dan je medegelovigen. Toch heb je de kern van je religie gemist. Die kern is dat religie iets is wat Gód tot stand brengt.
  
-Een religie à la Kanaän is een religie die je zélf tot stand wilt brengen. [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Protestantisme|Protestantse]] christenen noemen dat “wetticisme”. Je houdt je aan een wet, of dat nu een Goddelijke of een menselijke wetis, en wil daar de voordelen van plukken.+Een religie à la Kanaän is een religie die je zélf tot stand wilt brengen. [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Protestantisme|Protestantse]] christenen noemen dat “wetticisme”. Je houdt je aan een wet, of dat nu een Goddelijke of een menselijke wet is, en wil profiteren van de voordelen daarvan.
  
 Dit wetticisme is wijdverbreid. Sommige protestanten beweren zelfs dat alle niet-protestantse religies wettische religies zijn. Alleen het protestantisme zelf zou zich daar, althans in theorie, van hebben bevrijd.  Dit wetticisme is wijdverbreid. Sommige protestanten beweren zelfs dat alle niet-protestantse religies wettische religies zijn. Alleen het protestantisme zelf zou zich daar, althans in theorie, van hebben bevrijd. 
Regel 365: Regel 417:
 In al deze religies vind je een “oorspronkelijke variant” en een “wettische variant”. In al deze religies vind je een “oorspronkelijke variant” en een “wettische variant”.
  
-De “oorspronkelijke variant” is doorgaans weinig populair. Die zit zo onlogisch in elkaar en heeft zo weinig concreets te bieden dat je er gemakkelijk een hobby van warhoofden, scherpslijpers en afvalligen in kunt zien. +De “oorspronkelijke variant” is doorgaans weinig populair. Die zit zo onlogisch in elkaar en heeft zo weinig concreets te bieden dat je er gemakkelijk een hobby van warrige sektariërs in kunt zien. 
  
 De “wettische variant” trekt doorgaans volle zalen. Alles lijkt daarin te kloppen. Ook worden daar nogal eens koeien met gouden horens belooft.  De “wettische variant” trekt doorgaans volle zalen. Alles lijkt daarin te kloppen. Ook worden daar nogal eens koeien met gouden horens belooft. 
Regel 373: Regel 425:
 Daar heb je doorgaans hulp bij nodig. Daar heb je doorgaans hulp bij nodig.
  
-Eén van de vertegenwoordigers van de oorspronkelijke Islam is de middeleeuwse Islamitische mysticus [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sjems_Tebrizi|Sjams van Tabrīz]]. Toen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Jalal_ad-Din_Rumi|Djalal ad-Din Rumi]], de in het westen bekendste Soefileraar((Het Soefisme is de Islamitische mystiek.)) Sjams ontmoette, stond heel zijn wereld op zijn kop. Later schreef Rumi het boek “de woorden van Sjams” waarin je het volgende citaat kunt vinden: +Eén van de vertegenwoordigers van de oorspronkelijke Islam is de middeleeuwse islamitische mysticus [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sjems_Tebrizi|Sjams van Tabrīz]]. Toen [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Jalal_ad-Din_Rumi|Djalal ad-Din Rumi]], de in het westen bekendste Soefileraar((Het Soefisme is de islamitische mystiek.)) Sjams ontmoette, stond heel zijn wereld op zijn kop. Later schreef Rumi het boek “de woorden van Sjams” waarin je het volgende citaat kunt vinden: 
  
 ‘//Voor en tijdens het gebed zeg je, om je// nafs //op te offeren: ‘God is groter.’ Hoezo groter? Zolang jij bestaat en ijdelheid in je hebt, is het nodig dat je zegt: ‘God is groter’ en dat je bereid bent jezelf op te offeren. Hoe lang houd je de afgoden nog vast in je gebeden? Je zegt: ‘God is groter,’ maar je houdt net als de hypocrieten stevig een afgod vast//’.((Boer, Sipko A. den (2007) //Waar twee oceanen samenkomen. De inspiratie van Sjams en Roemi//, p. 74.)) ‘//Voor en tijdens het gebed zeg je, om je// nafs //op te offeren: ‘God is groter.’ Hoezo groter? Zolang jij bestaat en ijdelheid in je hebt, is het nodig dat je zegt: ‘God is groter’ en dat je bereid bent jezelf op te offeren. Hoe lang houd je de afgoden nog vast in je gebeden? Je zegt: ‘God is groter,’ maar je houdt net als de hypocrieten stevig een afgod vast//’.((Boer, Sipko A. den (2007) //Waar twee oceanen samenkomen. De inspiratie van Sjams en Roemi//, p. 74.))
  
-Sjams heeft het hier over het Islamitische gebed. Een belangrijke uitspraak in dat gebed is [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allahoe_akbar_%28islam%29|Allahoe akbar]], wat ‘God is groter’ betekent.+Sjams heeft het hier over het islamitische gebed. Een belangrijke uitspraak in dat gebed is [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allahoe_akbar_%28islam%29|Allahoe akbar]], wat ‘God is groter’ betekent.
  
 Zolang jij dit roept, ben je volgens Sjams een afgodendienaar. Je [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nafs|nafs]], je “ik” zit dan nog stevig in het zadel. [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allah|Allah]], God, is dan nog niet alles voor je. Zolang jij dit roept, ben je volgens Sjams een afgodendienaar. Je [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nafs|nafs]], je “ik” zit dan nog stevig in het zadel. [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Allah|Allah]], God, is dan nog niet alles voor je.
Regel 387: Regel 439:
 Zolang je ‘ik’ er is, is er volgens Sjams nog geen sprake van Islam. Als God één is, kan er namelijk geen tweede zijn. Zolang je ‘ik’ er is, is er volgens Sjams nog geen sprake van Islam. Als God één is, kan er namelijk geen tweede zijn.
  
-Met zulke vreemde verhalen proberen Islamitische mystici als Sjams en Rumi je bij de oorspronkelijke islam te brengen, de Islam waarin het alleen nog om God draait.+Met zulke vreemde verhalen proberen islamitische mystici als Sjams en Rumi je bij de oorspronkelijke Islam te brengen, de Islam waarin het alleen nog om God draait.
  
 Eén van de vertegenwoordigers van het oorspronkelijke Boeddhisme is de 20e eeuwse Tibetaans-boeddhistische leraar [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B6gyam_Trungpa|Chögyam Trungpa]]. Trungpa schrijft in één van zijn boeken: Eén van de vertegenwoordigers van het oorspronkelijke Boeddhisme is de 20e eeuwse Tibetaans-boeddhistische leraar [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B6gyam_Trungpa|Chögyam Trungpa]]. Trungpa schrijft in één van zijn boeken:
Regel 393: Regel 445:
 ‘//We verwachten dat spiritualiteit ons geluk en gemak, wijsheid en redding zal brengen. Deze letterlijke, egocentrische manier om tegen spiritualiteit aan te kijken, moet volledig ondersteboven gekeerd worden. Pas als we alle hoop opgeven om hoe dan ook de verlichting te bereiken gaat het pad voor ons open//’.((Trungpa, Chögyam (1990) //Spiritueel materialisme doorsnijden//, p. 149, 150.)) ‘//We verwachten dat spiritualiteit ons geluk en gemak, wijsheid en redding zal brengen. Deze letterlijke, egocentrische manier om tegen spiritualiteit aan te kijken, moet volledig ondersteboven gekeerd worden. Pas als we alle hoop opgeven om hoe dan ook de verlichting te bereiken gaat het pad voor ons open//’.((Trungpa, Chögyam (1990) //Spiritueel materialisme doorsnijden//, p. 149, 150.))
  
-Trungpa schrijft hier dat wij het Boeddhistische pad alleen maar willen gaan wanneer wij denken er voordeel aan te behalen. Op deze manier zullen we het doel van het Boeddhisme, de [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Verlichting_%28boeddhisme%29|verlichting]], echter nooit bereiken. Het “ik” heeft hier namelijk nog het hoogste woord. Pas als het “ik” ervan overtuigd is dat het zijn doelen nooit zal bereiken, is er ruimte voor het oorspronkelijke Boeddhisme.+Trungpa schrijft hier dat wij het boeddhistische pad alleen maar willen gaan wanneer wij denken er voordeel aan te behalen. Op deze manier zullen we het doel van het Boeddhisme, de [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Verlichting_%28boeddhisme%29|verlichting]], echter nooit bereiken. Het “ik” heeft hier namelijk nog het hoogste woord. Pas als het “ik” ervan overtuigd is dat het zijn doelen nooit zal bereiken, is er ruimte voor het oorspronkelijke Boeddhisme.
  
  
Regel 405: Regel 457:
 Andere documenten met vragen zijn: Andere documenten met vragen zijn:
  
-  * [[overwatjenietkuntzien|Over wat je niet kunt zien]] 
-  * [[overoudewoorden|Over oude woorden]] 
-  * [[hoedebijbelisingedeeld|Hoe de Bijbel is ingedeeld]] 
   * [[hoechristenenhetoudetestamentlezen|Hoe christenen het Oude Testament lezen]]   * [[hoechristenenhetoudetestamentlezen|Hoe christenen het Oude Testament lezen]]
 +  * [[hoedebijbelisingedeeld|Hoe de Bijbel is ingedeeld]]
 +  * [[nietlezenmaarkijken|Niet lezen maar kijken]]
 +  * [[overoudewoorden|Over oude woorden]]
 +  * [[overwatjenietkuntzien|Over wat je niet kunt zien]]