| Beide kanten vorige revisieVorige revisieVolgende revisie | Vorige revisie |
| hethebreeuwsendemens [2013/06/25 12:46] – josquak | hethebreeuwsendemens [2014/11/27 14:58] (huidige) – josquak |
|---|
| |
| |
| =====1. Inleiding===== | =====1. Het spreken van boven komt van beneden===== |
| |
| Volgens de [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Rabbijn|rabbijnen]] is de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]] geen menselijke uitvinding, maar iets dat van [[isgoddood|God]] komt. Dat maakt haar tot een heilig boek. | ‘//Alle spreken van boven komt van beneden, ook de uitspraak dat iets van boven komt//’ |
| |
| Ook de taal waarin dat boek geschreven is, is heilig.((Zie [[degeschiedenisvanhethebreeuws|de geschiedenis van het Hebreeuws]].)) | [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Harry_Kuitert|Harry Kuitert]] (1974) in //Zonder geloof vaart niemand wel//. |
| |
| Deze taal, het [[hethebreeuws|Hebreeuws]], kun je zien als een bouwplan. Met behulp van dit bouwplan heeft God Zijn hele schepping opgebouwd. | In een [[http://issuu.com/volzin/docs/volzin20kuitert/2?e=3499788/6629785|interview met Jan van Hooydonk voor het tijdschrift Volzin (2011)]] zegt de Nederlandse theoloog Harry Kuitert dat hij niet meer in [[isgoddood|God]] gelooft, ‘//ook niet in eentje die niet bestaat//’. |
| |
| Als je het bouwplan kent, zeggen de [[weinrebendejoodseoverlevering#3. De Kabbala|kabbalisten]],((De kabbalisten zijn de joodse mystici.)) ken je ook het bouwwerk. | Met die laatste woorden doelt hij op de “atheïstische dominee” [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Klaas_Hendrikse|Klaas Hendrikse]] die een boek schreef met de titel //Geloven in een God die niet bestaat//. Volgens Kuitert ‘//houdt//’ Hendrikse ‘//ten onrechte vast aan God als centraal oriëntatiepunt//’ |
| |
| In Gods schepping neemt de mens een bijzondere plaats in. Volgens [[weinrebenwaarheid|Friedrich Weinreb]] heeft God alle verschijnselen in de mens samengevat.((Weinreb, Friedrich (1976), //De Bijbel als schepping//, p. 61.)) | God is voor Kuitert een bedenksel van mensen. We kunnen wel zeggen dat God ons dénken te bóven gaat, maar ook dát is iets wat wijzelf hebben bedacht. Theologie kan ons dus niets leren over God. Ze kan ons alleen maar informeren ‘//over wat mensen over zichzelf denken en zeggen wanneer ze over God spreken//’. |
| |
| | Kuitert gelooft niet in God, maar ‘//in ménsen//’. Mensen kunnen namelijk ‘//hun leven onder woorden brengen//’. Scheppen noemt de Bijbel dat. |
| |
| | Kuitert citeert de eerste zin uit het Nieuw Testamentische evangelie van Johannes: |
| |
| =====2. De goef, de nèfèsj, de roeàch en de nəsjamah===== | ‘//In het begin was het woord en het woord was bij God en het woord was God//’.((Johannes 1:1.)) |
| | |
| | ‘//Het zijn ménsen die dat woord spreken//,’ zegt Kuitert, ‘//Daarom zeg ik: niet God is het woord, maar het woord is God. Mensen scheppen met hun woorden zichzelf en hun wereld//.’ |
| | |
| | In zijn denken is Kuitert aanbeland bij [[isgoddood#4. Religie is het uiteentrekken van jezelf|Ludwig Feuerbach]], de eerste serieuze westerse atheïst. |
| | |
| | Feuerbach had de zin omgekeerd waar zijn medewesterlingen eeuwenlang in gelooft hadden. Voor hem heeft God niet de mens geschapen, maar de mens God. |
| | |
| | |
| | |
| | =====2. Het spreken van boven komt naar beneden===== |
| | |
| | De tekst uit het Johannesevangelie die Kuitert aanhaalt, mondt uit in de uitspraak: |
| | |
| | ‘//En het woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond//’.((Johannes 1:14.)) |
| | |
| | Het gaat hier over [[wieisjezus|Jezus]], de centrale persoon van het christendom. Jezus wordt hier de belichaming van het Woord genoemd en dat kan niet anders dan de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]] zijn, het boek dat christenen kennen als het “Oude Testament”. Voor Johannes en de andere schrijvers van het Nieuwe Testament was dat boek namelijk het Woord van God waar zij zich op baseerden. |
| | |
| | Zonder dat Woord zou Jezus slechts een subjectief mens zijn. Als belichaming van dat Woord kan hij zelfs “de Waarheid” genoemd worden. |
| | |
| | Kuiterts vergelijking wordt hier dus omgedraaid. Volgens Kuitert komt het woord voort uit de mens. Volgens Johannes en de andere schrijvers van het Nieuwe Testament komt de mens voort uit het Woord, zelfs als die mens “Jezus” heet. |
| | |
| | Dat Woord is voor hen geen menselijke uitvinding. Dat Woord is voor hen iets dat van God komt. Daarom bevat het de Waarheid. |
| | |
| | Dat laatste zeggen de joodse [[http://nl.wikipedia.org/wiki/Rabbijn|rabbijnen]] ook. Volgens hen zit de Waarheid echter niet alleen in de boodschap die dat boek bevat, maar zelfs in de taal waarin dat boek geschreven is. |
| | |
| | Die taal is het [[hethebreeuws|Hebreeuws]]. |
| | |
| | Christenen lezen het Woord van God in een vertaling. In eerste instantie was dat het [[hetgrieks|Grieks]], de taal waarin ook hun Nieuwe Testament geschreven is.((Zie hoofdstuk [[degeschiedenisvanhethebreeuws#4. De Griekse wereld|4]] en [[degeschiedenisvanhethebreeuws#5. De wereld van de christenen|5]] van mijn document “De geschiedenis van het Hebreeuws”.)) |
| | |
| | Voor de joden heeft het Hebreeuws echter een meerwaarde. Ze zien die taal als een bouwplan. Met behulp van dit bouwplan heeft God Zijn hele schepping opgebouwd. |
| | |
| | De [[weinrebendejoodseoverlevering#3. De Kabbala|kabbalisten]], de joodse mystici, zeggen daar van alles over in hun geschriften. Als je het bouwplan kent, zeggen ze, ken je ook het bouwwerk. Dat bouwwerk is Gods schepping, de wereld die wij kunnen zien, horen, voelen en bedenken. |
| | |
| | In die schepping neemt de mens een bijzondere plaats in. Volgens [[weinrebenwaarheid|Friedrich Weinreb]] heeft God alle verschijnselen in de mens samengevat.((Weinreb, Friedrich (1976), //De Bijbel als schepping//, p. 61.)) |
| | |
| | |
| | |
| | =====3. De goef, de nèfèsj, de roeàch en de nəsjamah===== |
| |
| De [[weinrebendejoodseoverlevering#3.4. De klassieke Kabbala|Zohar]]((De Zohar is het belangrijkste boek van de middeleeuwse Kabbala.)) zegt dat elk mens uit een //goef//, ‘lichaam’ en een driedelige ziel bestaat.((Laenen, J.H. (1998), //Joodse mystiek. Een inleiding//, p. 140.)) | De [[weinrebendejoodseoverlevering#3.4. De klassieke Kabbala|Zohar]]((De Zohar is het belangrijkste boek van de middeleeuwse Kabbala.)) zegt dat elk mens uit een //goef//, ‘lichaam’ en een driedelige ziel bestaat.((Laenen, J.H. (1998), //Joodse mystiek. Een inleiding//, p. 140.)) |
| - De //nəsjamah//. | - De //nəsjamah//. |
| |
| De //nèfèsj// wordt ook wel de “lichamelijke ziel” genoemd, het deel van de ziel dat nauw verbonden is met het lichaam. Het is dat wat wij gewoonlijk ons gevoel en ons verstand en ons “ik” noemen. Onze “psyche”. | De //nèfèsj// wordt ook wel de “lichamelijke ziel” genoemd, het deel van de ziel dat nauw verbonden is met het lichaam. Het is dat wat wij gewoonlijk ons gevoel en ons verstand en ons “ik” noemen. Onze “psyche” dus. |
| |
| De //nəsjamah// is het tegenovergestelde van de //nèfèsj//. Het is de “goddelijke ziel”, het deel van de ziel wat God weerspiegelt. Het Bijbelboek [[http://www.biblija.net/biblija.cgi?m=Gen+1%3A27&id42=1&id47=1&id17=1&l=nl&set=10 |Genesis]] noemt dat het “Beeld van God”. | De //nəsjamah// is het tegenovergestelde van de //nèfèsj//. Het is de “goddelijke ziel”, het deel van de ziel wat God weerspiegelt. Het Bijbelboek [[http://www.naardensebijbel.nl/?search-class=DB_CustomSearch_Widget-db_customsearch_widget&widget_number=preset-default&-0=vers&cs-booknr-1=1&cs-bijbelhoofdstuk-2=1&cs-versnummer-3=27-27&cs-bijbelvers_v1-4=&search=Zoeken|Genesis]] noemt dat het “Beeld van God”. |
| |
| Het woord //nəsjamah// is verwant met //sjem//, ‘naam’. In de Hebreeuwse Bijbel is je naam dat wat je eigenlijk bent, je wezen. Dit wezen kan je niet voelen en ook niet kennen. Je kunt niet eens bewijzen dat ze bestaat. | Het woord //nəsjamah// is verwant met //sjem//, ‘naam’. In de Hebreeuwse Bijbel is je naam dat wat je eigenlijk bent, je wezen. Dit wezen kan je niet voelen en ook niet kennen. Je kunt niet eens bewijzen dat ze bestaat. |
| Heel anders dan de //nèfèsj// dus. Daarvan weten en voelen we elke dag dat ze bestaat. | Heel anders dan de //nèfèsj// dus. Daarvan weten en voelen we elke dag dat ze bestaat. |
| |
| Tussen de //nèfèsj// en de //nəsjamah// staat de //roeàch//, de ‘geest’. Deze zorgt voor de verbinding tussen deze twee. | Tussen de //nèfèsj// en de //nəsjamah// staat de //roeàch//, de ‘geest’. Die zorgt voor de verbinding tussen deze twee. |
| |
| Weinreb legt een verband tussen deze drie delen van de ziel en drie lichaamsdelen.((Weinreb, F. (1993), //Het Hebreeuwse Alfabet//, les 10, p. 42, 43.)) De //nèfèsj// verbindt hij met de “lever”, de //roeàch// met het “hart” en de //nəsjamah// met de “hersenen”. | Weinreb legt een verband tussen deze drie delen van de ziel en drie lichaamsdelen.((Weinreb, F. (1993), //Het Hebreeuwse Alfabet//, les 10, p. 42, 43.)) De //nèfèsj// verbindt hij met de “lever”, de //roeàch// met het “hart” en de //nəsjamah// met de “hersenen”. |
| |
| |
| =====3. Het Woord van God===== | =====4. Het Woord van God===== |
| |
| De kern van de [[degeschiedenisvanhethebreeuws#4.4. De Hebreeuwse Bijbel| Hebreeuwse Bijbel]] is de [[dethorah|Thorah]]. Deze //Thorah// is het eigenlijke “Woord van God”. | De kern van de [[degeschiedenisvanhethebreeuws#4.4. De Hebreeuwse Bijbel|Hebreeuwse Bijbel]] is de [[dethorah|Thorah]]. Deze //Thorah// is het eigenlijke “Woord van God”. |
| |
| De mens is pas echt een mens als hij leeft uit dit “Woord”, deze //Thorah//. Ze verheft hem, maakt hem groot. Zo groot dat hij met zijn hoofd in de hemel reikt.((Weinreb, Friedrich (1993), //Het mensbeeld in de Kabbala//, p. 20.)) | De mens is pas echt een mens als hij leeft uit dit “Woord”, deze //Thorah//. Ze verheft hem, maakt hem groot. Zo groot dat hij met zijn hoofd in de hemel reikt.((Weinreb, Friedrich (1993), //Het mensbeeld in de Kabbala//, p. 20.)) |
| |
| |
| =====4. De vormen van de letters===== | =====5. De vormen van de letters===== |
| |
| Als je een Thorahrol bekijkt, zie je allerlei tekentjes met bepaalde //vormen//. Dit zijn de [[hethebreeuws#2. De letters van het Hebreeuws|Hebreeuwse letters]]. Er zijn 22 van deze letters. Elk van hen heeft een bepaalde vorm, een bepaald “lichaam”:((Weinreb, F. (1992), //Het Hebreeuwse Alfabet// Les 1, p. 23.)) | Als je een Thorahrol bekijkt, zie je allerlei tekentjes met bepaalde //vormen//. Dit zijn de [[hethebreeuws#2. De letters van het Hebreeuws|Hebreeuwse letters]]. Er zijn 22 van deze letters. Elk van hen heeft een bepaalde vorm, een bepaald “lichaam”:((Weinreb, F. (1992), //Het Hebreeuwse Alfabet// Les 1, p. 23.)) |
| |
| |
| =====5. De medeklinkers===== | =====6. De medeklinkers===== |
| |
| Dat was de //eerste// laag van de //Thorah//, de laag van “vormen”. Nu de //tweede// laag, de laag van de medeklinkers. | Dat was de //eerste// laag van de //Thorah//, de laag van “vormen”. Nu de //tweede// laag, de laag van de medeklinkers. |
| |
| |
| =====6. De klinkers===== | =====7. De klinkers===== |
| |
| De klinkers vormen de //derde// laag van de //Thorah//. Een laag die je niet ziet, maar alleen hoort. | De klinkers vormen de //derde// laag van de //Thorah//. Een laag die je niet ziet, maar alleen hoort. |
| |
| |
| =====7. De melodie===== | =====8. De melodie===== |
| |
| Naast klinkertekentjes ontwierpen de Masoreten ook tekentjes voor de melodie. Tekentjes die aangeven waar de klemtoon ligt, tekentjes die onderdelen van een zin van elkaar scheiden, tekentjes die deze onderdelen juist met elkaar verbinden, enzovoort. Zo hielpen ze de voorlezers in de synagoge met de zang van de Thorahtekst. | Naast klinkertekentjes ontwierpen de Masoreten ook tekentjes voor de melodie. Tekentjes die aangeven waar de klemtoon ligt, tekentjes die onderdelen van een zin van elkaar scheiden, tekentjes die deze onderdelen juist met elkaar verbinden, enzovoort. Zo hielpen ze de voorlezers in de synagoge met de zang van de Thorahtekst. |
| |
| |
| =====8. De Thorah===== | =====9. De Thorah===== |
| |
| Deze vier lagen vormen samen de //Thorah//. | Deze vier lagen vormen samen de //Thorah//. |
| |
| |
| =====9. Verwante documenten===== | =====10. Verwante documenten===== |
| |
| * [[degeschiedenisvanhethebreeuws|De geschiedenis van het Hebreeuws]] | * [[degeschiedenisvanhethebreeuws|De geschiedenis van het Hebreeuws]] |
| |
| [[hethebreeuws|Het Hebreeuws]] is het hoofddocument. | [[hethebreeuws|Het Hebreeuws]] is het hoofddocument. |
| |
| |