Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisieVorige revisieVolgende revisie | Vorige revisie | ||
degeschiedenisvanhethebreeuws [2012/11/27 12:33] – josquak | degeschiedenisvanhethebreeuws [2014/11/27 13:26] (huidige) – josquak | ||
---|---|---|---|
Regel 4: | Regel 4: | ||
=====1. Protosemitisch en Hebreeuws===== | =====1. Protosemitisch en Hebreeuws===== | ||
- | Het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] is evenals het [[http:// | + | Het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] is evenals het [[http:// |
- | Voor de oude joodse | + | Al deze in het Middenoosten gesproken talen hebben waarschijnlijk één oorsprong. De hypothetische taal die wetenschappers “Protosemitisch” noemen en wel eens 6000 jaar oud zou kunnen zijn.((Zie |
- | Het woord “Hebreeuws” komt van // | + | Ook de oude joodse |
- | Sindsdien is er nog maar één taal waar de woorden exact aangeven wat ze bedoelen. De taal van //’Eber//. Het Hebreeuws. Volgens [[weinrebenwaarheid|Friedrich Weinreb]]((Weinreb, | + | Het woord “Hebreeuws” leiden zij af van een Bijbelse naam, namelijk |
- | Volgens Weinreb en de oude rabbijnen komt het Hebreeuws | + | Volgens [[weinrebenwaarheid|Friedrich Weinreb]]((Weinreb, |
+ | |||
+ | Volgens Weinreb en de oude rabbijnen komt het Hebreeuws van God. Daarom noemen ze het Hebreeuws ook wel //Lasjon ha-qadesj//, | ||
Regel 23: | Regel 25: | ||
Elke taal roept een wereld op. Ook de Hebreeuwse taal. De wereld van het Hebreeuws is de wereld van de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]], de verzameling boeken die christenen later het “Oude Testament” zullen noemen. | Elke taal roept een wereld op. Ook de Hebreeuwse taal. De wereld van het Hebreeuws is de wereld van de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]], de verzameling boeken die christenen later het “Oude Testament” zullen noemen. | ||
- | In die wereld is het geestelijke nauw verbonden met het zintuiglijke. Tussen de geestelijke wereld en de zintuiglijke wereld bevindt zich namelijk een brug. Die brug is de Hebreeuwse taal. | + | In die wereld is het geestelijke |
Regel 29: | Regel 31: | ||
====2.2. De Hebreeuwse woorden==== | ====2.2. De Hebreeuwse woorden==== | ||
- | Een taal bestaat uit woorden. Het Hebreeuwse woord voor ‘woord’ is [[bestaatwaarheid# | + | Een taal bestaat uit woorden. Het Hebreeuwse woord voor ‘woord’ is [[bestaatwaarheid# |
- | Johannes, één van de schrijvers van het “Nieuwtestamentische” commentaar op de Hebreeuwse Bijbel, zegt dat het Woord hier vleselijk, lichamelijk | + | Johannes, één van de schrijvers van het “Nieuwtestamentische” commentaar op de Hebreeuwse Bijbel, zegt dat het Woord hier vlees en bloed wordt, dat het hier lichamelijk |
Door heel de Bijbel heen spreekt God, handelt Hij, verschijnt Hij, grijpt hij in, maakt Hij dingen. God is aan het werk. Altijd aan het werk. | Door heel de Bijbel heen spreekt God, handelt Hij, verschijnt Hij, grijpt hij in, maakt Hij dingen. God is aan het werk. Altijd aan het werk. | ||
- | In de Hebreeuwse Bijbel zijn werkwoorden erg belangrijk. | + | In de Hebreeuwse Bijbel zijn werkwoorden |
Deze werkwoorden zijn nog niet gekoppeld aan “tijdsperioden”, | Deze werkwoorden zijn nog niet gekoppeld aan “tijdsperioden”, | ||
Regel 41: | Regel 43: | ||
Het Hebreeuws maakt slechts onderscheid tussen een gebeuren dat voortduurt((De werkwoordsvorm die wij tegenwoordig het // | Het Hebreeuws maakt slechts onderscheid tussen een gebeuren dat voortduurt((De werkwoordsvorm die wij tegenwoordig het // | ||
- | Ik moet hier denken aan de twee soorten tijd die Weinreb noemt.((Weinreb, | + | Ik moet hier denken aan de twee soorten tijd die Weinreb noemt.((Weinreb, |
In beide gevallen staat het gebeuren zelf centraal. | In beide gevallen staat het gebeuren zelf centraal. | ||
Regel 51: | Regel 53: | ||
Elk woord bestaat uit letters. Het Hebreeuws bestaat uit 22 letters. Elk van deze letters heeft een ‘lichaam’, | Elk woord bestaat uit letters. Het Hebreeuws bestaat uit 22 letters. Elk van deze letters heeft een ‘lichaam’, | ||
- | De vormen van de letters komen uit het alledaagse leven. De letter [[2_beth|beth]] heeft de vorm van een ‘huis’, de [[4_daleth|daleth]] van een ‘deur’ enzovoort. Een huis, een deur, enzovoort, zijn in de Bijbel dus zaken die rechtstreeks met God te maken hebben. In het concrete drukt God Zich namelijk uit. | + | De vormen van de letters komen uit het alledaagse leven. De letter [[2_beth|bēth]] heeft de vorm van een ‘huis’, de [[4_daleth|dalèth]] van een ‘deur’ enzovoort. Een huis, een deur, enzovoort, zijn in de Bijbel dus zaken die rechtstreeks met God te maken hebben. In het concrete drukt God Zich namelijk uit. |
Dit is het duidelijkst in het oudste schrift. Het schrift dat wetenschappers Protosemitisch noemen. | Dit is het duidelijkst in het oudste schrift. Het schrift dat wetenschappers Protosemitisch noemen. | ||
Regel 78: | Regel 80: | ||
{{ hebreeuwseletters.png? | {{ hebreeuwseletters.png? | ||
- | De Rabbijnen noemen dit schrift //Ketav Asjoerith//, | + | De Rabbijnen noemen dit schrift //Ketav Asjoerith//, |
- | De Rabbijnen schatten het ‘Assyrische Schrift’ | + | Dit ‘Assyrische Schrift’ |
Het belangrijkste gedeelte van de Bijbel, de [[detienwoorden|Tien Woorden]], is volgens de [[weinrebendejoodseoverlevering# | Het belangrijkste gedeelte van de Bijbel, de [[detienwoorden|Tien Woorden]], is volgens de [[weinrebendejoodseoverlevering# | ||
Regel 94: | Regel 96: | ||
Waarom hechtte Ezra zoveel belang aan het Assyrische schrift? Past dit schrift wel bij een concrete taal als het Hebreeuws? Assyrische schrifttekens zijn abstracter dan de Oud-Hebreeuwse tekens, om over de Protosemitische tekens maar te zwijgen. | Waarom hechtte Ezra zoveel belang aan het Assyrische schrift? Past dit schrift wel bij een concrete taal als het Hebreeuws? Assyrische schrifttekens zijn abstracter dan de Oud-Hebreeuwse tekens, om over de Protosemitische tekens maar te zwijgen. | ||
- | Misschien is Ezra’s propaganda voor dit schrift een reactie op ontwikkelingen in de wereld waarin hij leefde. De Perzische wereld. Een wereld die getekend is door de [[deaxialetijd|Axiale tijd]], een periode waarin er mensen kwamen die “abstract” gingen denken. Mensen die voor het eerst in de geschiedenis de goddelijke wereld tegenover de zintuiglijke wereld plaatsten. Mensen voor wie deze laatste wereld iets antigoddelijks kreeg, iets waar God zich verre van houdt. | + | Misschien is Ezra’s propaganda voor dit schrift een reactie op ontwikkelingen in de wereld waarin hij leefde: de Perzische wereld. Een wereld die getekend is door de [[deaxialetijd|Axiale tijd]], een periode waarin er mensen kwamen die “abstract” gingen denken. Mensen die voor het eerst in de geschiedenis de goddelijke wereld tegenover de zintuiglijke wereld plaatsten. Mensen voor wie deze laatste wereld iets antigoddelijks kreeg, iets waar God zich verre van houdt. |
In zo’n wereld kan men de tekens van het Oud-Hebreeuwse schrift niet meer zien als beelden van Gods wereld. Eerder als gewone beelden, beelden uit de zintuiglijke wereld. | In zo’n wereld kan men de tekens van het Oud-Hebreeuwse schrift niet meer zien als beelden van Gods wereld. Eerder als gewone beelden, beelden uit de zintuiglijke wereld. | ||
Regel 107: | Regel 109: | ||
====4.1. De Griekse taal==== | ====4.1. De Griekse taal==== | ||
- | In de 4e eeuw voor Christus veroveren de Grieken de Perzische gebieden. De Perzen hadden de joden en de andere overwonnen volken met rust gelaten. Zij konden wat hen betreft hun eigen godsdienst en cultuur behouden. De Grieken zijn echter anders. Zij willen hun nieuwe onderdanen [[http:// | + | In de 4e eeuw voor Christus veroveren de Grieken de Perzische gebieden. De Perzen hadden de Joden en de andere overwonnen volken met rust gelaten. Zij konden wat hen betreft hun eigen godsdienst en cultuur behouden. De Grieken zijn echter anders. Zij willen hun nieuwe onderdanen [[http:// |
- | In deze wereld konden | + | In deze wereld konden |
Het [[http:// | Het [[http:// | ||
Regel 135: | Regel 137: | ||
====4.3. De Septuagint==== | ====4.3. De Septuagint==== | ||
- | Terug naar de joden. Die leefden niet alleen in het land Israël, maar ook in de omliggende door de Grieken veroverde landen. Vooral van die laatste groep stonden er velen met één been in de Hebreeuwse wereld en met het andere in de Griekse wereld. | + | Terug naar de Joden. Die leefden niet alleen in het land Israël, maar ook in de omliggende door de Grieken veroverde landen. Vooral van die laatste groep stonden er velen met één been in de Hebreeuwse wereld en met het andere in de Griekse wereld. |
- | Tussen pakweg 250 en 100 voor Christus vertaalden Griekssprekende | + | Tussen pakweg 250 en 100 voor Christus vertaalden Griekssprekende |
- | {{ http:// | + | {{ http:// |
De vertalers van de Septuagint, de Griekse Bijbel, hebben de Bijbelboeken ingedeeld in drie categorieën: | De vertalers van de Septuagint, de Griekse Bijbel, hebben de Bijbelboeken ingedeeld in drie categorieën: | ||
Regel 147: | Regel 149: | ||
- // | - // | ||
- | De eerste categorie bestaat uit de boeken Genesis t/m Esther. Deze boeken gaan over wat Gods woorden vanaf de schepping tot aan de terugkeer van het joodse | + | De eerste categorie bestaat uit de boeken Genesis t/m Esther. Deze boeken gaan over wat Gods woorden vanaf de schepping tot aan de terugkeer van het Joodse |
De tweede categorie bestaat uit de boeken Psalmen t/m Hooglied. Deze boeken gaan over wat Gods woorden in de situatie waarin je je nu bevindt tot stand kunnen brengen. | De tweede categorie bestaat uit de boeken Psalmen t/m Hooglied. Deze boeken gaan over wat Gods woorden in de situatie waarin je je nu bevindt tot stand kunnen brengen. | ||
Regel 163: | Regel 165: | ||
{{ griekse_bijbel.png? | {{ griekse_bijbel.png? | ||
- | Aan deze Bijbelboeken | + | Aan deze Bijbelboeken |
Regel 171: | Regel 173: | ||
De [[http:// | De [[http:// | ||
- | - De //Thorah//, wat ‘richtingwijzer’ betekent. | + | - De [[dethorah|Thorah]], wat ‘richtingwijzer’ betekent. |
- De // | - De // | ||
- De // | - De // | ||
- | De eerste categorie bestaat uit de boeken Genesis t/m Deuteronomium, | + | De eerste categorie bestaat uit de boeken Genesis t/m Deuteronomium, |
- | De tweede categorie bestaat uit de boeken Jozua t/m Maleachi. Deze boeken zijn volgens de Rabbijnen geschreven door profeten. Profeten zijn mensen die het joodse | + | De tweede categorie bestaat uit de boeken Jozua t/m Maleachi. Deze boeken zijn volgens de Rabbijnen geschreven door profeten. Profeten zijn mensen die het Joodse |
De derde categorie bestaat uit de boeken Psalmen t/m Kronieken. In deze boeken wordt beschreven welke impact de Thorah en de profeten hebben op het leven van de mensen. Deze boeken vormen de buitenste kring van de Bijbel. | De derde categorie bestaat uit de boeken Psalmen t/m Kronieken. In deze boeken wordt beschreven welke impact de Thorah en de profeten hebben op het leven van de mensen. Deze boeken vormen de buitenste kring van de Bijbel. | ||
Regel 191: | Regel 193: | ||
Je komt dus in een heel andere betekeniswereld terecht. | Je komt dus in een heel andere betekeniswereld terecht. | ||
- | En dan heb ik het alleen nog maar over het woordje //thorah// zelf. Dit woordje maakt echter deel uit van een netwerk van verwante woordjes. Woordjes als //thoer//, wat ‘rondleiden’ betekent. Of //tha-ar//, wat ‘omgeven, omvatten’ betekent. Of //jether//, wat je kunt vertalen met ‘koord’, | + | En dan heb ik het alleen nog maar over het woordje //thorah// zelf. Dit woordje maakt echter deel uit van een netwerk van verwante woordjes. Woordjes als //thoer//, wat ‘rondleiden’ betekent. Of //thaàr//, wat ‘omgeven, omvatten’ betekent. Of //jèthèr//, wat je kunt vertalen met ‘koord’, |
Regel 200: | Regel 202: | ||
====5.1. Het Nieuwe Testament==== | ====5.1. Het Nieuwe Testament==== | ||
- | In de 1e eeuw kwamen de christenen. Dat waren joden die in hun volksgenoot Jezus alle lijnen in de Hebreeuwse Bijbel zagen samenkomen. Christenen verkondigden hun visie enthousiast aan hun medejoden. | + | In de 1e eeuw kwamen de christenen. Dat waren Joden die in hun volksgenoot Jezus alle lijnen in de Hebreeuwse Bijbel zagen samenkomen. Christenen verkondigden hun visie enthousiast aan hun medejoden. |
- | Een christen als Paulus ging echter verder. Hij verkondigde zijn visie ook aan niet-joden. Om christen te worden, hoefden zij wat hem betreft niet tot het Jodendom | + | Een christen als Paulus ging echter verder. Hij verkondigde zijn visie ook aan niet-joden. Om christen te worden, hoefden zij wat hem betreft niet tot het jodendom |
Met name voor deze groep christenen is het [[http:// | Met name voor deze groep christenen is het [[http:// | ||
Regel 230: | Regel 232: | ||
De joodse rabbijnen stelden de Hebreeuwse Bijbel samen en wezen de Griekse apocriefen en het “Nieuwe testament” van de christenen af. | De joodse rabbijnen stelden de Hebreeuwse Bijbel samen en wezen de Griekse apocriefen en het “Nieuwe testament” van de christenen af. | ||
- | Ezra, die het Jodendom | + | Ezra, die het jodendom |
Elke rabbijn moest in Ezra’s spoor de Hebreeuwse Bijbel bestuderen. Eerst gaven zij hun inzichten mondeling door, maar na de verwoesting van de tweede [[http:// | Elke rabbijn moest in Ezra’s spoor de Hebreeuwse Bijbel bestuderen. Eerst gaven zij hun inzichten mondeling door, maar na de verwoesting van de tweede [[http:// | ||
Regel 244: | Regel 246: | ||
Tussen de 7e en de 10e eeuw hielden de [[http:// | Tussen de 7e en de 10e eeuw hielden de [[http:// | ||
- | {{ http:// | + | {{ http:// |
Om toekomstige overschrijffouten te voorkomen, telden zij de woorden en zelfs de letters. Om de juiste uitspraak van de Bijbeltekst te bevorderen, voegden zij ook klinkertekentjes en zangtekentjes toe. | Om toekomstige overschrijffouten te voorkomen, telden zij de woorden en zelfs de letters. Om de juiste uitspraak van de Bijbeltekst te bevorderen, voegden zij ook klinkertekentjes en zangtekentjes toe. | ||
Regel 258: | Regel 260: | ||
Ben Jehoeda wilde van die Bijbelse taal de dagelijkse omgangstaal van de nieuwe Israëliërs maken. Hij maakte een woordenlijst van klassieke Hebreeuwse woorden en voegde daar moderne woorden aan toe zoals elektriciteit of auto. Dit was het begin van het Ivriet dat nu al decennia lang de nationale taal van Israël is. | Ben Jehoeda wilde van die Bijbelse taal de dagelijkse omgangstaal van de nieuwe Israëliërs maken. Hij maakte een woordenlijst van klassieke Hebreeuwse woorden en voegde daar moderne woorden aan toe zoals elektriciteit of auto. Dit was het begin van het Ivriet dat nu al decennia lang de nationale taal van Israël is. | ||
- | Volgens de joodse taalwetenschapper Ghil’ad Zuckermann((Zuckermann, | + | Volgens de joodse taalwetenschapper Ghil’ad Zuckermann((Zuckermann, |
Het Ivriet kent bijvoorbeeld evenals de Europese talen “tijdsperioden”. Het “werkwoord van het ogenblik” wordt in het Ivriet gebruikt voor de verleden tijd en het “werkwoord van de duur” voor de toekomstige tijd. | Het Ivriet kent bijvoorbeeld evenals de Europese talen “tijdsperioden”. Het “werkwoord van het ogenblik” wordt in het Ivriet gebruikt voor de verleden tijd en het “werkwoord van de duur” voor de toekomstige tijd. | ||
Regel 264: | Regel 266: | ||
Vele Hebreeuwse woorden veranderden van betekenis en kregen een seculiere of zelfs ideologische lading. Het woord //misjkan// werd in de Bijbel gebruikt voor de heilige tent die een voorloper was van de tempel. In het Ivriet wordt het woord echter ook gebruikt voor //misjkan ha-knesset//, | Vele Hebreeuwse woorden veranderden van betekenis en kregen een seculiere of zelfs ideologische lading. Het woord //misjkan// werd in de Bijbel gebruikt voor de heilige tent die een voorloper was van de tempel. In het Ivriet wordt het woord echter ook gebruikt voor //misjkan ha-knesset//, | ||
- | De gelijkschakeling van het Ivriet met het Hebreeuws zorgt dus voor veel verwarring. De eerste | + | De gelijkschakeling van het Ivriet met het Hebreeuws zorgt dus voor veel verwarring. De [[weinrebendejoodseoverlevering# |
Regel 273: | Regel 275: | ||
* [[hethebreeuwsendemens|Het Hebreeuws en de mens]] | * [[hethebreeuwsendemens|Het Hebreeuws en de mens]] | ||
- | [[hethebreeuws|Het Hebreeuws]] is het hoofdartikel. | + | [[hethebreeuws|Het Hebreeuws]] is het hoofddocument. |